SAKARYA (AA) - Durham Üniversitesi İslam Ekonomisi ve Finansı Merkezi Direktörü Prof. Dr. Mehmet Asutay  "İslam moral ekonomisi olarak ifade ettiğimiz şeyde bankalar önemli, kaçınılmaz olarak da varlar ancak bunun sonuçlarının da o beklentilere uygun olabilmesi ve topluma etik olarak da fayda sağlaması gerekiyor" dedi. 

Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Sosyal Bilimler Enstitüsü'nce Kültür ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen "Alternatif Bir Ekonomik Sistem Olarak İslam Ekonomisi" konferansında konuşan Asutay, İslami bankacılığın yanında "moral ekonomisi" geliştirmenin çok önemli olduğunu söyledi. 

İslam coğrafyasının tarihinde "moral ekonominin" izlerine rastlamanın mümkün olduğuna işaret eden Asutay, "Modern zamanlarda da baktığımız zaman İslam ekonomisinin kendisini daha çok moral ekonomisi olarak ifade ettiğini görürüz. Tabi burada sadece kurumların değerler üzerinden kendisini ifade etmesi değil, aynı zamanda kişilerin toplumsal hayatta moral ekonomisi çerçevesinde gelişmesinden bahsedilir" diye konuştu. 

Prof. Dr. Asutay,  bankacılığın önemli bir sektör olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Özellikle kaynakların toplanması ve kullanılması noktasında çok önemli ama onunla sadece ulaşabileceğiniz ekonomik büyümedir. Ekonomik kalkınmayı nasıl sağlayacaksınız? İslam ekonomisinin, 1960-70'lerdeki çıkış noktasına bakarsak, referans noktası odur, bankacılık değildir. Onun ötesinde transformasyon sağlayabiliriz, bu bağlamda İslam ekonomisi önemli. Dinsel açıdan sadece faizin ortadan kaldırılması yeterli olabilir ancak İslami olarak moral olabilmesi için de sadece faizin değil, faizsiz olarak çalışan bir kurumun sonuçları nedir, toplumsal faydaları nedir? Onlara bakarak, onu inceleyebilmemiz gerekir. Dolayısıyla o moralite sadece şekil olarak moral olması değil, yarattığı sonuçların moral olması bağlamında önemlidir."

"İslam moral ekonomisi olarak ifade ettiğimiz şeyde, bankalar önemli, kaçınılmaz olarak da varlar ancak bunun sonuçlarının da o beklentilere uygun olabilmesi ve topluma etik olarak da fayda sağlaması gerekiyor" diyen Asutay, şöyle devam etti:

"Dolayısıyla sadece şekil değil ama sonuçsal olarak aynı sonuçları üretebilmesi gerekiyor. Bin tane 'fast food' restoranı olan bir yerde sağlıklı bir Müslüman toplum düşünmeniz mümkün değil. Şekil olarak doğru olsa da sonuçları itibariyle bu tarz kötü sonuçlar doğurabiliyor. Üniversitelerde verdiğimiz derslerde etik dediğimiz olaylar, analizlerimizin hiçbir zaman parçası olmadı. Ahlak önemli bir alan olarak dışarıda kalmıştır. Ancak 1960'larda biraz politik radikalizm sonucu olarak neoliberal ekonomilerin, ekonomik kalkınmayı gerçekleştirememesi gibi bir gerçeklikten de bahsederek yetersizliklerin farkına varılmasıyla etik biraz konuşulmaya başlandı."