Otizm Spektrum Bozukluğu Ulusal Eylem Planı'nı açıklayan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, "Engelli olmak asla bir kusur değildir, asıl kusur onları göz ardı etmek, yok saymaktır" dedi.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya Otizm Spektrum Bozukluğu Ulusal Eylem Planı Tanıtım Toplantısı'na katıldı. Bakanlık olarak engellilerin sorunlarına yönelik çalışmaları sürdürdüklerini belirten Fatma Betül Sayan Kaya yaptığı konuşmada, "Engelsiz, mutlu bir dünya inşa etmek için hep birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Engelli olmak asla bir kusur değildir, asıl kusur onları göz ardı etmek, yok saymaktır. Biz iktidarımız süresince böyle bir anlayışı reddederek, insanı merkez alan politikalar geliştirdik. Mağdur ve mahzun kimse kalmasın diye çalıştık, çalışıyoruz" şeklinde konuştu.

"2002 yılından itibaren sosyal politikalarda yeni bakış açısı ortaya koyduk" diyen Bakan Kaya, "Hiç kimsenin kendi kaderine terkedilmediği, hiç kimsenin çaresiz bırakılmadığı bir Türkiye özlemi, bu alanda atılan adımların enerji kaynağı olmuştur. Geçtiğimiz 14 yıllık hizmet dönemi, engelli hizmetlerinde de büyük bir değişim getirmiştir. Engelli vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştıracak pek çok yenilik getirdik. 2005 yılında yürürlüğe giren ülkemizin ilk Engelliler Kanunu bu alana ilişkin hizmet yaklaşımına bütünlük kazandırmıştır. Bunun ardından yapılan düzenlemelerle yaklaşık bin 500 maddelik Engelli Hukuku oluşturduk. Engellilerimizin mümkünse aile ortamından ve sosyal çevresinden kopmadan hayatını sürdürmesine yönelik bakım ve destek hizmetlerimizi arttırdık. Engelli aylığı ve engelli bakım ücretinde yaptığımız düzenlemelerle, evde bakıma yeni bir boyut kazandırdık. Ailesinin yanında bakımı mümkün olmayan engellilerimiz için Umut Evi uygulamasını hayata geçirdik. Ülke genelinde yaygınlaştırmaya çalıştığımız Umut Evlerinin sayısı şu anda 125'tir ve bu sayıyı giderek artırıyoruz. Yaptığımız düzenlemelerle 6 bin civarında olan engelli memur sayısını 49 bin düzeyine çıkardık. Özel sektörde 45 bin civarında olan engelli işçi sayısını 99 bine yükselttik" ifadelerini kullandı.

Bakan Kaya, eylem planını açıkladı

Otizm Spektrum Bozukluğu Ulusal Eylem Planını 6 alanda düzenlediklerini belirten bakan Fatma Betül Sayan Kaya, şunları söyledi:

"Bakanlığımız, birkaç yıldır Otizm Spektrum Bozukluğu alanında özel olarak çalışmaktadır. Otizm ile ilgili tüm paydaşlarla birlikte yürüttüğümüz çalışma, otizmli bireyler, aileler ve meselenin bütün yönlerini kapsayıcı bir plan oluşturmayı amaçlıyor.

Bugün, 2013 yılında başlanan Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Ulusal Eylem Planı çalışmalarının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Şimdi önümüzdeki 3 yılı kapsayacak olan Otizm Spektrum Bozukluğu Ulusal Eylem Planımızı, yani otizmle ilgili yol haritamızı sizlerle paylaşmak istiyorum. Bütüncül bir yaklaşımla hazırlanan eylem planında, çalışmalarımızın konu ve başlıklarını 6 alanda düzenledik.

1'inci alanımız, farkındalık çalışmaları ve kurumlararası işbirliği. Eylem Planımızla, toplumun tüm kesimlerinin Otizm Spektrum Bozukluğu konusunda farkındalık düzeyinin arttırılması ve otizmli bireylere yönelik sağlık, eğitim ve destek hizmetlerinin sürekliliğinin sağlanması için Kurumlararası iş birliğinin güçlendirilmesini hedefliyoruz. Otizmli bireylerin eşit haklara sahip olduğu bilincinin geliştirilmesi ve duyarlılık oluşturulması için, kısa filmler, kamu spotları hazırlanacak. Kamu personelleri başta olmak üzere, otizmli bireylerle çalışanlara yönelik seminer, sempozyum, kongre, hizmet içi eğitim gibi etkinlikler düzenlenecektir.

2'nci alan erken tanı, tanı, tedavi ve müdahale zincirinin kurulması. Türkiye genelinde otizmin, erken tanı amaçlı değerlendirme ve kesin tanı sürecinin kaliteli, hızlı ve yaygın şekilde sağlanması ile izleme ve destekleme programlarının oluşturulmasını amaçlıyoruz. OSB'li çocukların erken tanılanmasına yönelik tarama ve izleme çalışmalarının zorunlu olarak yürütülmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılacak."

"Rehberlik ve bilgilendirme hizmetleri geliştirilecek ve sürekli hale getirilecek"

"3'üncü alanımız ailelere yönelik hizmetlerin geliştirilmesi. OSB'li çocuğu olan ailelerin bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi, eğitilmesi ve yönlendirilmesi ile bu ailelere gerekli sosyal desteklerin sağlanması, Eylem Planımız kapsamında yürütülecek çalışmalar arasında. Rehberlik ve bilgilendirme hizmetleri geliştirilecek ve sürekli hale getirilecek. ASPB web sitesinde, kolay ulaşılabilir web yayınları ve portallar oluşturulacak. Çocuk Psikiyatrisi ve Psikiyatri Klinikleri ve Türkiye genelinde bulunan Otizm Tanı, Tedavi ve Araştırma Merkezlerinin sayı ve kapasitesi artırılacak.

4'üncü alanımız eğitsel değerlendirme, özel eğitim, destek eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi. Hedefimiz; OSB'li bireylerin ayrımcılığa uğramadan bütünleştirilmiş ortamlarda eğitim görmelerinin sağlanması ile eğitsel değerlendirilmeleri, özel eğitim, mesleki eğitim, destek eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi. OSB olan bireylere yönelik özel eğitimde bireyin özellikleri ve gereksinimleri bilimsel gelişmeler de göz önünde bulundurularak çeşitlendirilecek. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin denetimine ağırlık verilecek. OSB'li öğrencilere yönelik eğitim hizmetlerinde pozitif ayrımcılık uygulaması hayata geçirilecek. Sanat ve spor alanında yetenekli OSB'li bireylerin bölümlere kabulü ve eğitim süreçlerine ilişkin kendilerine uygun değerlendirme sistemlerinin geliştirilmesine yönelik yasal düzenlemeler yapılacak.

"OSB'li bireylerin istihdamlarının sağlanması ve çalışma hayatı ile ilgili düzenlemelerin yapılmasını planlıyoruz"

5'inci alanımız istihdam süreçleri ve çalışma hayatı. OSB'li bireylerin istihdamlarının sağlanması ve çalışma hayatı ile ilgili düzenlemelerin yapılmasını planlıyoruz. OSB'li bireylerin istihdam edilmeleri için özel olarak düzenlenmiş korumalı işyerlerine ilişkin birincil mevzuat çalışması tamamlanmış olup, ikincil mevzuatın tamamlanması sağlanacak. İŞKUR bünyesinde görev yapacak "iş ve meslek danışmanlarının" OSB'li bireylerin istihdamla ve mesleki problemlerine çözüm bulma ve taleplerini karşılama konusunda sistemli olarak yardımcı olması sağlanacak.

6'ncı alanımız sosyal hizmet, sosyal yardım ve toplumsal yaşama katılım. Eylem Planımızın bu kısmı, OSB'li bireylerin ve ailelerinin; sosyal güvenlik, sosyal yardım ve sosyal hizmetlerden daha etkin biçimde yararlanmalarının ve toplumsal yaşama katılımlarının sağlanması tedbirlerini kapsıyor. Halihazırda OSB'li bireyler için gündüzlü ve kısa süreli bakım ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak yapılan pilot uygulamaların ülke geneline yaygınlaştırılması sağlanacak. OSB'li bireylerden evde bakılan ve ihtiyaç duyanlara günlük ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için evlerinde temizlik, günlük bakım, alışveriş, tamir gibi konularda destek verilmesine yönelik hizmetler geliştirilecek. OSB'li ve evde bakım hizmetinden yararlanan bireylere bakım hizmeti veren kişilere yönelik eğitim programları düzenlenecek ve sunulan hizmetin etkinliğine yönelik denetimlere ağırlık verilecektir."

Bakan Kaya, "Bakanlığımız ve ilgili tüm kurum ve kuruluşların otizm konusunda yükümlülüklerinin yer aldığı Eylem Planı bundan sonraki çalışmalarımızda yol haritamız olacaktır. Bu plan, Bakanlığımızla birlikte diğer kamu kurumlarının, yerel yönetimlerin, sivil toplum kuruluşlarının ve üniversitelerin sorumluluklarını hatırlatması bakımından, bu alandaki ulusal seferberliğin resmi belgesidir. Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Yönelik Ulusal Eylem Planı'nın tüm otizmli dostlarımıza hayırlı olmasını diliyorum" diye konuştu.