10 Haziran 2003 tarihinde yürürlüğe giren, 4857 sayılı yeni iş kanunu ile getirilen Çalışma Belgesi işverenler ve işçilerce pek önemsenmeyen, ancak çok önemli düzenlenmelerden biridir.
Çalışma Belgesi 4857 sayılı İş Kanunu"nun 28. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan maddeye göre; İşten ayrılan işçiye, işveren tarafından işinin çeşidinin ne olduğunu ve süresini gösteren bir belge verilir. Belgenin vaktinde verilmemesinden veya belgede doğru olmayan bilgiler bulunmasından zarar gören işçi veyahut işçiyi işine alan yeni işveren eski işverenden tazminat isteyebilir. Bu belgeler her türlü resim ve harçtan muaftır.
Tanımdan da anlaşılacağı üzere; çalışma belgesi işten ayrılan işçiye işveren tarafından verilen ve işinin çeşidini ve süresini gösteren belgedir. Bu belge işten ne şekilde ayrılmış olursa olsun işçiye verilmesi gerekmektedir. İşçi aldığı bu belgeyi yeni gireceği işyerine verecektir. Ancak çalışma yaşamımızda bu belgenin önemi anlaşılamadığı için, işveren yeni işe aldığı işçiden bu belgeyi istememektedir. Çalışma belgesinin önemi işçinin başka bir işverenin işyerinde çalışmaya başlamak için iş başvurusunda bulunması aşamasında ortaya çıkmaktadır. Kanun"da yazmamakla birlikte çalışma yaşamında düzenlenen çalışma belgelerinde artık çıkış sebepleri de belirtilmektedir ve kanımızca da doğrudur. İşveren yeni işe alacağı işçiden daha önceki işyerindeki çalışma durumunu gösteren belgeyi istemesi ve bunu zorunlu tutması halinde o işçinin performansı ve ahlâki yapısı ile ilgili olarak da bilgi sahibi olabilecektir. Bu bilgiler doğrultusunda işçinin işe alınıp-alınmamasına karar verilecektir. Şayet sorunlu bir işçi ise işe alınmayacak, işyeri huzurunun bozulması baştan önlenmiş olacaktır. Bugün çalışma yaşamamızda işverenler işe aldıkları işçileri yeterince tanımamalarından dolayı sıkıntılar çekmektedir. Sorunlu işçi ile değil de, işyerinin üretim kapasitesini ve karlılığını artırmak için uğraşmak isteyen işveren çalışma belgesinin önemini artık kavramalı ve işe alımlarda zorunlu tutmalı, kendi işyerinden ayrılan işçilere de bu belgeyi vermelidir.
Ayrıca; yasanın hukuki ve cezai yaptırımı olarak, yasa"nın öngördüğü bu hükme muhalefet edilmesinin ciddi idari para cezası da bulunmaktadır. 01.01.2008 tarihi itibariyle söz konusu idari para cezası, 4857 sayılı İş Yasası"nın 99-c maddesi gereğince, işten ayrılan her işçi için 88,00 YTL"dir.
İşçiye verilmesi gereken çalışma belgesinin vaktinde verilmemesinden veya belgede doğru olmayan yazılar bulunmamasından zarar gören işçi veya bu işçiyi işe alan yeni işveren eski işverenden tazminat isteyebilir (4857/28-II. md.).
Herhangi bir maliyeti olmayan, işverenlerce kolayca hazırlanabilecek olan bu belge, hem cezai yönünün bulunması, hem de işçi ve işveren lehine olan yasadaki çalışma belgesi, işveren ve işçilerce benimsenip uygulanmalıdır.
