SAMSUN (AA) - Samsun Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdür Yardımcısı Nail Kırmacı, fındık bahçelerinin zirai dondan korunması  için alınacak önlemleri açıkladı.

Kırmacı, yaptığı yazılı açıklamada, fındığın Karadeniz Bölgesi'nin geleneksel bir ürünü ve ekonomik anlamda en büyük gelir kapısı olduğunu kaydetti.

Bazı yıllarda meydana gelen olumsuz iklim koşulları ve düşük sıcaklıklar nedeniyle verimin düştüğünü belirten Kırmacı, "Bitkilerin yetişme ortamındaki atmosfer sıcaklığının 0 derecenin altına düşmesi ile don olayı meydana gelmektedir. Bu durum etkilenme biçimine göre kültür bitkilerinde ekonomik anlamda önemli kayıplara sebep olmaktadır. Fındık, fenolojik evrelerine bağlı olarak meydana gelecek donlardan büyük ölçüde zarar görmektedir. Fındık bitkisinin gövdesi tam dinlenme döneminde eksi 25 dereceye dayanabilmektedir" ifadesini kullandı.

Fındıkta gelişmenin başlamasıyla dayanıklılığın azaldığına işaret eden Kırmacı, şunları kaydetti:

"Erkek çiçekler yani püsler açmadan önce anterler içerisinde iken eksi 8 derecede, fenerlenme döneminde ise çiçek tozları eksi 4 derecede zarar görmeye başlar. Karanfil olarak adlandırılan dişi çiçekler ise yine eksi 8 dereceden itibaren zarar görmeye başlamakta ve  eksi 16 derecede tamamen ölmektedir. İlkbaharın geç donları, tomurcukların kabardığı, karanfillerin sap oluşturmaya başladığı dönemde  eksi 2 dereceden itibaren zarar vermektedir. Yeni oluşmaya başlayan meyveler dona karşı çok hassastır. Hasar oranı donun şiddeti ve süresine bağlı olarak değişmektedir." 

Kırmacı, zirai dona karşı alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:

"Bahçenin değişik yerlerinde özellikle de rüzgarın geldiği yönde bol duman veren  sap,  saman, kuru ot, fındık zurufu,  paçavra  gibi maddeler yakılarak bitkilerin ve arazi yüzeyinin duman içinde kalması sağlanır. Yağmurlama sulama sistemiyle sulama yapılır. Su donarken çevresine ısı vererek toprak yüzeyinde sıcaklığın düşmesini önler. Don olacağı beklenen gecelerden önce bahçeler sulanır. Toprağın üzeri hasır, plastik örtü malzemeleri ile örtülerek ısı kaybı önlenebilir. Bazı kimyasal maddeler kullanılarak sisleme yapılabilir. Havaya su buharı püskürtülerek nem oranı artırılır. Bahçenin uygun yerlerine konulacak vantilatör ile hava sirkülasyonu sağlanarak soğuk havanın birikmesi önlenebilir. Bahçenin uygun yerlerinde odun, kömür, lastik yakarak ısıtma yapılabilir. Kültürel önlemler ile bitkilerde meydana gelebilecek don zararı önlenebilir ya da azaltılabilir."