Geçmişte Anadolu'da us hastalarının tedavisinde kullanılan müzikle terapi, yaraları iyileştiren sineklerle yapılan 'larva uygulaması', pis kanı emen sülüklerin kullanıldığı 'sülük tedavisi' bundan böyle kimi hastalıklarda 'tamamlayıcı' tedavi şekilde uygulanabilecek.

Sağlık Bakanlığın hazırladığı yönetmelikle bu çeşit tedaviler, izin verilen sıhhat kurumlarında sırf hekimler vasıtası ile yapılabilecek.

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Geleneksel, Tamamlayıcı, Alternatif Tıp Uygulamaları Daire Başkanı Mehmet Zafer Kalaycı, 15 değişik dalı kapsayan Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Yönetmeliği hazırlandığını ve yakında yürürlüğe gireceğini bildirdi.

Yönetmelikle aşırı eskilerden buyana uygulanan ve bir çoğu kamu içerisinde da adlandırılan yöntemlerinin bundan böyle kimi rahatsızlıklarda 'Tamamlayıcı' tedavi şekilde uygulanabileceğini belirten Kalaycı, bu uygulamaların klasik tıbbi tedavilerin alternatifi değil, tamamlayıcısı olmasının amaçlandığını vurguladı.

Kalaycı, bu sebeple yönetmeliğin 'Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp' şekilde adlandırıldığını anlatım ederek, düzenlemenin dünyadaki uygulamalar dikkate alınarak hazırlandığını, Dünya Sağlık Örgütünün de bu çalışmaları tıpkı isimle yürüttüğünü kaydetti.

Avrupa'da uygar ve geleneksel tıbbın bir arada kullanılması eğiliminin arttığını, uygar tıpla uğraşan hekimlerin bundan böyle geleneksel tıbba da şevk duymaya başladığını ifade eden Kalaycı, düzenleme yapılırken 'Yanıta dayalı tıp mı kanıta dayalı tıp mı?' halinde tartışmayı gündeme getirdiklerini söyledi.

Kalaycı, şu teferruatları aktardı:

'Yönetmelikte 15 başlık var. Bunların içerisine tam, net bir delil koyma şansı ham ama önemli cevaplar var. Hastalar iyilik halinden bahsediyorlar. Zaten bu uygulamaların çoğu kulaktan kulağa yayılmış. Biz bunu DSÖ ile de paylaştık. Onlar da kimi sınıflandırmalar içine girmek istiyorlar. Bizim ilk sorduğumuz yeterli kanıtınız varmı elinizde? A derslik dergilerde 15 başlıkta neticeye ulaşmış bir şey varmı diye baktık. Daha aşırı buradaki 15 başlıkta delil üstünde çalıştık. Bilimsel yayınlar incelendi, A derslik dergilerdeki yayınları inceledik. Çıkarttığımız yönetmelik bu yayınlar üstüne oluşturuldu.'

Bu uygulamaların hekimler vasıtası ile yapılacağını, öteki sıhhat personelinin de destekçi şekilde çalışabileceğini kaydeden Kalaycı, Bakanlığın bu tedaviyi uygulayanlara sertifika vereceğini, merkezleri ise ruhsatlandıracağını vurguladı.

 Kalaycı, uygulamaların, 'ünite' ve 'uygulama merkezleri'nde yapılabileceğini, ünitelerin, hususi ve kamuda sıhhat hizmeti sunulan hastanelerde ünite olarak, uygulama merkezlerinin ise eğitim ve tetkik hastaneleri ile üniversitelerde açılacağını anlatım ederek, buralarda hem tetkik geliştirme yapılabileceğini hem de bu işi yapacaklara eğitim verileceğini söyledi.

Müzikle tedavi

Düzenlemenin içerdiği aşamalardan bazılarıyla ilgili bilgiler de verici Kalaycı, 'müzikterapi'nin tarihte 'akıl hastaları' için Anadolu'da uygulandığını anımsattı.

Kalaycı, şu teferruatları verdi:

'Müzikterapi, Osmanlılar ve Selçuklular zamanında ve uygulanmış bir tedavi yöntemi. Zamanında ruh sağlığı arızalı kişiler bu yöntemle tedavi edilmiş. Endikasyonlar (Uygulanacak rahatsızlıklar) içerisinde psikolojik problemler da bulunuyor. Türk musikisinin kimi makamlarının hangi rahatsızlıklara iyi geldiğine ait memleketimizde yapılan çalışmalar da var. Hatta geçmişte yapıldığı bu şeklinde bu musikinin içerisinde senfonik su sesi de kullanılıyor. Anadolu topraklarında tıp eğitimi verilen Gevher Nesibe hesabına kurulan kurumda müzikle terapi uygulanmış. Aynı biçimde Trakya'da Edirne'deki şifahanede de bu uygulamalar yapılmış.'

Bitkisel tedavi

Türkiye'ye has 3 bin 500-4 bin sularında tıbbi nebat olduğunu, bunun doğru ziraat uygulamalarıyla 12 bine kadar çıkarılabileceğini bildiren Kalaycı, bu bitkilerin yönetmelik kapsamındaki uygulamalarda kullanılabileceğini, bunun da ülkenin kalkınmasına yardımı olabileceğini söyledi.

Sülük, larva, kupa

Sağlık Bakanlığının kısa zaman içerisinde yürürlüğe girecek yönetmeliği, uzun yıllardır sıhhat kurumlarında uygulanabilen ve bir tedavi yöntemi kabul edilen akapunkturu da kapsayan 15 geleneksel ve tamamlayıcı yöntemle ilgili düzenlemeler içeriyor. 

Buna göre, akupunktur iğne ve ya lazerle vücuttaki belirli noktaların uyarılmasıyla kas, iskelet sistemi, baş, mafsal ağrıları, kısırlık tedavisi, doğum ağrılarında, sigara bırakmaya bağlı psikolojik sorunlar, organik soruna bağlı olmayan gece işemesi, kemoterapiye bağlı problemlerin ortadan kaldırılması için uygulanabilecek.

'Hipnozla doğum'

Arı ve arı ürünlerinin kullanıldığı 'Apiterapi', bağışıklık sistemini desteklemekte, geleneksel tıbbi alternatifler ve ilaçların kullanıldığı 'Fitoterapi', Bakanlığın ruhsatname verdiği rahatsızlıklarda, 'Hipnoz' belirli cerrahi işlemler öncesinde ameliyat korkusunu yenmek, anksiyete ve ağrıyla kafa etmede, kısırlık tedavisinde, gebelik ve doğum süresince ve hanım hastalıklarında, yeme bozukluklarında, alkol ve sigarayı bırakmada, depresyon ve uyku bozukluğunda, 'Sülük tedavisi', eklemlerde kireçlenme, bacaklarda damarsal sorunlardan kaynaklanan ağrının giderilmesinde, 'Homeopati', insana hususi seçilmiş ilaçlarla uykusuzluk, egzama, alerjik astım, kemoterapi kaynaklı bulantı ve kusma bu şeklinde taraf etkilerin azaltılması, dikkat eksikliği ve hiperaktivitede temel tedaviye destek amaçlı, kısırlık ve diş ağrılarında uygulanabilecek.

Mekanik hareketliliğini kaybeden eklemlerin elle uygulanan yöntemlerle düzeltilmesini içeren 'Kayropraktik', boyun ve bel ağrılarında, yumuşak doku zorlamalarında; bölgesel vakum uygulamaya dayanan 'Kupa uygulaması', bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde, romatizmal hastalıklarda, kafa ağrısında, kabızlık, bulantı ve kusmada; laboratuvarda imal edilen hususi bir sinek türünün kullanıldığı 'Larva uygulaması', iyileşmeyen yaralarda; naturel ilaçların hususi iğnelerle ten içine enjekte edildiği 'Mezoterapi', mafsal zedelenmesine bağlı şişlik ve ağrılarda, selülitte, migrene bağlı baş ağrılarında, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde, spora bağlı yumuşak doku yaralanmalarında başvurulabilecek yollar içerisinde yer alabilecek.

Bazı solüsyonların mafsal bağı dokusuna enjekte edildiği 'Proloterapi'ye eklemlere bağlı şişlik ve ağrılarda, tekrarlayan baş, boyun ve bel ağrılarında, migrende, yumuşak doku spor yaralanmalarında; kas, iskelet sisteminin güçlendirilmesini içeren ve girişimsel bir metod olmayan 'Osteopati'ye omurga ve iskelet sisteminin devinim bozukluğunda, omurga ve disk kaymalarında, ayaktan ameliyat sonrası rehabilitasyonda, kaza sonrası ağrılarda, uyku bozukluklarında; lokal ve sistemik şekilde ozon-oksijen karışımının kullanıldığı 'Ozon uygulaması'na mafsal ve tendon yaralanmalarında; diyabetik ayakta, el, ayak tabanı, kulakta yöneltici refleks alanlarının mevcudiyetine dayanan 'Refleksoloji'ye psikolojik rahatsızlıklarda, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde, kafa ağrılarında ve uyku bozukluklarında başvurulabilecek.

Geçmişte Anadolu'da us hastalarının tedavisinde uygulanan, müziğin ve müzik uygulamalarının psikolojik, zihinsel ve sosyal gereksinimlerin karşılanmasında uygulanan 'Müzikterapi' ise psikolojik problemlerin tedavisinde, sosyal fobiler ve benlik bozukluklarında, otizmde, zeka geriliğinde, tasa giderilmesi ve tedaviye uyumda, kimi ağrılarda, felçli hastalarda, doğumhanelerde, sıkı bakımlarda tamamlayıcı bir tedavi yöntemi olabilecek.