MALATYA GÜNCEL/Murat Çelik - Prof.Dr. Canan Karatay “Şeker yükleme gereksizdir” dedikten sonra bu konuda tıp dünyası ikiye bölündü. Karatay'ın bu tezini Kadın Doğum Uzmanı Dr. Übeyt Akçin 'bilimsel' olarak yaptığı açıklama ile çürüttü. 

Dr. Akçin, Prof. Dr. Karatay'ın  “Şeker yükleme gereksizdir” sözlerini, "Gebede şeker yükleme testi yaptırmamak, gebelikte şeker hastalığı olanlara ve anne karnındaki masum bebeğe ihanettir" dedi.

Akçin sözlerine şöyle devam etti, "Hamilelikte kan sekerinin ölçümü bebek ve anne açisindan büyük öneme sahiptir. Kilosu fazla olan hamileler (BMI>26 kg/m2), önceki hamileliginde kan sekeri yüksek olanlar, ailesinde seker hastaligi olan hamileler hamileligin ilk ayindan itibaren her ay açlik kan sekeri ve tokluk 1. saat ve tokluk 2. saat kan sekeri ölçümü yaptirmalidir. The International Association of Diabetes and Pregnancy Study Groups (IADPSG) yani Uluslararasi Diabet ve Gebelik

YENi TANI KRITERLERINE GÖRE HAMILE BIR KADINDA:

1. Açlik kan sekeri 92 mg/dl üzerinde ise seker hastaligi riski vardir.

2. Açlik Kan sekeri gebe bir kadinda 92 mg/dl ile 126 mg/dl arasinda ise gestasyonel diyabet yani gebeklik seker hastaligi vardir.

3. Açlik kan sekeri 126 mg/dl den fazlaysa bu gebede seker hastaligi vardir.

4. Açlik kan sekeri 92 mg/dl den az olan gebelerde gebeligin 24-28. haftasinda mutlaka 2 saatlik seker yükleme testi (OGTT 75 gramla) yapilmalidir. 5. 75 gram glukozla yapilan 2 saatlik OGTT de degerlerden biri verilen degerlerden (rakamlardan) yüksekse gestasyonel (gebelik) diyabeti (seker hastaligi) vardir. Bu gererler yani rakamlar asagida verilmistir: açlik kan sekeri: 92 mg/dl Birinci saat kan sekeri : 180 mg/dl Ikinci saat kan sekeri: 153 mg/dl

KAN SEKERI YÜKSEK HAMILEDE TAKIP VE TEDAVİ: 

Gebe kalan ve kilosu biraz fazla olan tüm hamileler gebeligin ilk ayindan kan sekeri ölçümlerini mutlaka yaptirmalidir. Bu sirada TSH ölçümü de mutlaka yapilmalidir. açlik sekeri 95 mg/dl’nin alti, 1. saat tokluk sekeri 140 mg/dl’nin alti, 2. saat seker degeri 120 mg/dl’nin alti olmalidir. Gestasyonel diyabette gebe kadinlar günlük kendi kendine kan sekeri takibi yapmasini ögenmeli ve yapmalidirlar.

BESLENME:

Gestasyonel diyabeti olan bir hamile tecrübeli bir diyetisyene basvurmalıdır. Baslangiçta ideal vücut agirliginda olanlar için 30 kkal/kg, agirligi ideal vücut agirliginin %80’ininden düsük olanlar için 40 kkal/kg, agirligi ideal vücut agirliginin %120-%150 üzerinde olanlar için 25 kkal/kg, agirligi ideal vücut agirliginin %150 ve üzerinde olanlar için 12 kkal/kg seklinde kisitlanmis diyet verilebilir. Toplam kalorinin %35-45’i karbonhidratlardan saglanir . Beraberinde günlük 30 dakikalik orta derecede egzersiz de yapilmalidir. Diyet ve egzersizle kan sekerleri istenilen seviye gelmiyorsa insülin tedavisi yapilir.

INSÜLIN TEDAVİSİ:

Küçük dozlarda insülin baslanir. Sonra yavas yavas insülin dozu artirilir. Sik araliklarla kontrol ve doz ayarlamasi yapilir.

DOGUM SONRASI TAKİP:

Hamilelik diyabeti dogumdan sonra kaybolur. Gebelik sirasinda seker yüksekligi ne kadar erken ortaya çikmis ve insülin ihtiyaci ne kadar fazla olmussa , diyabetin düzelme durumu o kadar azdir.. Dogum sonrasi annenin kan sekerine bakilarak normal olup omadigi kontrol edilir. Dogum sonrasi kan sekeri yüksek olanlara hemen OGTT testi yapilir. Bunun disinda dogumdan sonraki 6. haftada genellikle 75 gr OGTT yapilir. Gebelik diyabeti olanlarin %50’sinde 10 yil içinde diyabet gelisme riski vardir. Gebelik diyabeti olan kadinlarida dogumdan sonra 1. yil ve sonrasinda 3 yilda bir OGTT yapilmalidir.

YENILMEMESI GEREKEN YIYECEKLER:

-Seker, sekerleme, sekerli tatlilar, çay sekeri, bal, reçel, marmelat, pekmez, surup, çikolata

-Hamur isleri, hamur tatlilari, börek, çörek, pasta kek, kurabiye, jöle, tahin, tahin helvasi.

-Kavun, Karpuz, üzüm, incir -Yagda kizartilmis, kavrulmus ve sos ilave edilmis yiyecekler (et, sebze, hamur.)

-Bütün yagli yiyecekler (yagli et, balik, tavuk, kaymak, krema,mayonez,vb.)

-Kuruyemisler (badem, ceviz hariç) -Sucuk, salam, pastirma, sosis -Alkollü içecekler, mesrubatlar, hazir meyve suları.

-Içerigi bilinmeyen hazir gidalar (hazir çorbalar, bulyonlar, etsu tabletleri) -Hayvani ve kati yaglar (tereyagi, margarin, iç yagi, kuyruk yagi) -Sakatatlar (karaciger, beyin, böbrek, dil, dalak, yürek, iskembe, paça) -Siyah Çay, Kahve, Kola -Beyaz ekmek, pirinç pilavi, patates - Ketçap, hardal ve et soslari çok tuzlu oldugu için fazla tüketilmemelidir. Ketçap ve hardalda seker oldugu da unutulmamalidir, dedi.