VAN (AA) - CEMAL AŞAN - Van ve Hakkari'deki ekonomik durgunluk ve nakit sıkıntısı kredi kullanımını artırdı.

Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı (TSO) Nevdet Takva, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 23 Ekim ve 9 Kasım 2011'de meydana gelen depremlerle yıkılan Van'ın 2014 yılının ilk altı ayında ticari kredi kullanım oranının yükselmesinin, ticari durgunluk, nakit sıkıntısı ve yerel ekonomik krizden kaynaklandığını bildirdi.

Depremin ardından büyük zarar gören ekonominin canlandırılması için kullandırılan destek kredileri, ötelenen vergi ve SSK borçlarının geri ödemelerinin başlaması nedeniyle Van'da büyük ekonomik sıkıntıların başgösterdiğini ifade eden Takva, kentteki tüccar, sanayici ve esnafın, deprem sonrası oluşan yerel ekonomik krizin yaralarını kredi kullanarak sarmaya çalıştığını söyledi.

Takva, ticari kredi kullanımında büyük bir artışın yaşandığını belirterek, şöyle konuştu:

"Kredi kullanım hacimlerine bakıldığında Van, finansmana erişim konusunda çok da şanslı bir il değil. Van'da, Aralık 2013 verilerine göre 1 milyar 558 milyon liralık bir kredi kullanımı gerçekleştirilmiş. Haziran 2014 verilerine göre ise 2 milyar 200 milyon liralık bir kredi hacmine ulaşılmış. Yüzde 41.2 oranında bir ticari kredilerde artış söz konusu."

Borcun borçla kapatılmasını doğru bulmadığını kaydeden Takva, "Deprem sonrası yerel ekonomik krizi aşmak konusunda tüccar ve sanayicilerimizin kredi kullanarak yaraları sarma yoluna gitmesini doğru bulmuyorum. Ancak bunun ticari alanda gerçekleşmesini farklı yorumlamak gerekiyor" dedi.

Takva, sadece KOSGEB kredilerinin kullandırılması nedeniyle esnafın 326 milyon borç yükü bulunduğuna dikkat çekerek, şöyle devam etti:

"Van tüccarı, sanayicisi ve esnafı ciddi borç yükü altında, bu borçlarını ödemek, ticari faaliyetlerini sürdürmek için ticari kredilere yönlenmiş durumda. Bizim beklentimiz aslında ötelenen, ertelenen vergilerin bu çerçevede terkin edilmesi yönündeydi ancak kabul edilmedi. Ancak 'torba yasa'yla birlikte kamu alacaklarının taksitlendirilerek yeniden yapılandırılması konusundaki çalışmayı olumlu bulduğumuzu ve bu tüccar sanayicimiz üzerindeki psikolojik ödeme baskısına rahatlatma sağlayacağını ön görüyoruz."

- Barış süreci

Van TSO Başkanı Takva, barış sürecinin ekonomik yansımasını temin edebilmek için merkezi hükümet tarafından bir takım tedbirlerin alınması gerektiğini belirterek, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Suni gündemlerle, örneğin Lice'de meydana gelen olayların yaşanmaması için daha etkin tedbirlerle daha uzlaşmacı, diyalog ve iletişim araçlarını ön plana çıkararak sürecin yol kazasına mahal verilmeden tamamlanması gerekiyor. Şiddeti tırmandırarak, insan hayatını sonlandırarak barışı tesis etmenin zorluklarını biliyoruz. O nedenle bütün tarafların daha sağduyulu, özellikle barış sürecini besleyen tutum ve davranışlar içinde olmalarını rica ediyoruz. İş dünyasının bölgeden beklentisi budur. Bu konuda insan hayatını sonlandırarak, şiddeti tırmandırarak sürece katkı sağlamamız mümkün değil. Bölge ekonomisinin bundan olumsuz etkileneceğini ama şiddete dayalı politikalarla bizim burada ekonomik hayatımızı daha etkin sürdürmemizin de imkanının olmadığını ifade etmek istiyorum."

- "Hakkari'nin en büyük geliri memur maaşları"

Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası (HATSO) Başkanı Servet Taş ise kentte ekonominin durma noktasında geldiğini, insanların yaşadığı ekonomik sıkıntıları aşmak için kredi kartı ve bireysel kredi gibi farklı yollara başvurduğunu ifade etti.

Sınır kapılarında olumlu gelişmelerin yaşandığına dikkat çeken Taş, "Şu anda Hakkari'nin tek geçim kaynağı memur maaşları. Kentin ekonomisi devlet memurlarının maaşı üzerinde dönüyor. Bu nedenle insanlar ihtiyaçlarını karşılayabilmek için kredi ve kredi kartlarını kullanıyor. Devlet yatırımları Hakkari'nin ihtiyaçlarına cevap verecek düzeyde değil. Hayvancılık bölgede beklediğimiz düzeyde değil. Nakit para döngüsü olmadığı için bir canlılık da yok. Üretim faaliyetleri zaten yok denecek kadar az. Bu nedenlerden dolayı esnaflarımız ekonomik sıkıntı yaşıyor" dedi.