ABD yönetimi, Rusya'yı 1987 tarihli Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'nı (INF) ihlal eden testler yürütmekle suçlayarak, bunun 'çok ciddi bir mesele' olduğunu belirtti.

New York Times gazetesi, ABD'nin, Rusya'nın INF Anlaşması altında yasaklı bir karadan fırlatılan güdümlü nükleer füzeyi test ederek, anlaşmayı ihlal ettiğini saptadığına dair bir haber yayımladı.

Gazetenin haberiyle ilgili şekilde AA muhabirinin sorusunu yanıt veren Amerikan yönetiminden bir yetkili,  'ABD, Rusya Federasyonu'nun INF Anlaşması altındaki yükümlülüklerini ihlal ettiğini saptadı. Daha spesifik olmak gerekirse, 2014 Uyum Raporu (2014 Compliance Report), Rusya Federasyonu'nun, 500 ila 5 bin kilometre menzilli karadan fırlatılan güdüm füzesine sahip olmama, üretmeme yada testini yapmama veya bu tür füzelerin fırlatıcılarına sahip olmama ve üretmemeye yönelik INF Anlaşması altındaki yükümlülüklerini ihlal ettiğine dair bir tespiti içeriyor' dedi.

Bu fazla aşırı ciddi bir mesele

İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkili, 'Bu bir süredir Rusya ile ele almaya teşebbüs ettiğimiz fazla aşırı ciddi bir mesele' ifadesini kullandı.

ABD'nin INF Anlaşması'nın sürdürülebilirliğine bağlılık gösterdiğini vurgulayan yetkili, Rusya'yı da anlaşma altındaki yükümlüklerine yine ahenk göstermeye ve teyit edilebilmekte bir biçimde her çeşit yasaklı unsuru ortadan kaldırmaya çağırdıklarını belirtti. 

Yetkili, konuyla alakalı şekilde Kongre'yi ve müttefikleri bilgilendirdiklerini de kaydetti.

INF Anlaşması'nın sırf ABD ve Rusya'nın değil, eski Sovyetler Birliği'nden ayrılan ve anlaşmanın tarafı olan 11 devleti de içine alacak biçimde tarafların karşılıklı güvenlik çıkarlarına hizmet ettiğini dile getiren yetkili, bunun da ötesinde, anlaşmanın, müttefiklerin güvenliğine ve Avrupa ile Uzak Doğu'daki bölgesel güvenliğe katkıda bulunduğunu vurguladı.

Obama'dan Putin'e mektup

Yetkili, ihlal saptamasıyla ilgili şekilde Rusya'ya da bildirimde bulunduklarını belirterek, bu hususu iki yurt içinde üst düzeyli ikili diyalog üstünden hemen görüşmeye hazır olduklarını belirtti. Amerikan medyası da konunun ABD Başkanı Barack Obama vasıtası ile dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e mektupla iletildiğini bildirdi.

Amerikalı yetkili, 'ABD, Rusya'nın (anlaşmaya) ahenk göstermeye tekrar başlamaması şeklinde Rusya'nın ortak güvenliğimize yönelik bu ihlalinin etkisini hesaplamak üzere konuyu müttefiklerle elbette istişare edecektir' ifadesini kullandı.

Rusya'ya yönelik en ciddi suçlama

Obama yönetimi, INF Anlaşması'nın mümkün ihlalleriyle ilgili daha öncelikle endişe anlatım etmişti ancak bu son saptamasıyla Rusya'yı ilk defa anlaşmayı resmen ihlal etmekle suçlamış oldu. Bu büyüme tıpkı zamanda, Obama yönetiminin bir silah denetim anlaşmasının ihlaline dair Rusya'ya yönelttiği en ciddi suçlamayı oluşturuyor ve Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçılara verdiği destek ve Edward Snowden'a sığınma hakkı tanıması yüzünden zaten gerilmiş olan ABD-Rusya ilişkilerini daha da zora sokma potansiyelini barındırıyor.

INF Anlaşması, 1987 yılında eski ABD Başkanı Ronald Reagan ve zamanın Sovyet lideri Mihail Gorbaçov vasıtası ile imzalanmıştı ve soğuk savaşın sona ermesine katkı sağlaması ve iki yurt içinde silahların kontrolü çabalarında ciddi bir köşetaşı şekilde görülmesiyle biliniyordu.