Çıraksız kalan yorgancılık mesleği yok olma riskiyle karşı karşıya

Kilis’in tescilli yorgan ustaları, çırak yetişmemesi ve düşük kazançlar nedeniyle asırlık mesleğin yok olma eşiğine geldiğini söylüyor. Ustalar, zanaatin yaşatılması için devlet desteği bekliyor.
Kilis’teki yorgancılık mesleği, yıllar içinde büyük bir dönüşüm yaşadı. Yıllar önce dükkânlarda çalışan 50-60 kişi bulunurken, günümüzde bu sayının yalnızca üçe düşmesi, mesleğin geleceğini tehdit ediyor. Yorgan ustaları, mesleklerini sürdürebilmek için yetkililere sesleniyor.

"Meslek bitti"
Kilis’te 40 yıldır yorgancılık yapan Mustafa Yılmaz, mesleğin sona yaklaşmasından duyduğu endişeyi dile getirerek, "Eskiden her kalfanın yanında üç, dört tane çırak vardı. Şu an bir kalfa bile bulamıyoruz. 20 yıldır çırak yetiştiremiyoruz. Bu meslek neredeyse yok olma aşamasına geldi. Ben şu an burada, Kilis’te üç tane yorgancı dükkanı var. Eskiden 50, 60 civarıydı" şeklinde konuştu.
Yılmaz, mesleğin geldiği noktayı şu sözlerle ifade etti: "Bir ay çalışıyorum, 10 bin lira kazanıyorum. Asgari ücretin yarısı bile değil. Meslek bitme noktasına geldi. Gençlere bu mesleği tavsiye edemiyorum, çünkü geleceği yok. Yorgancılık artık neredeyse yok olacak".

"Bu mesleğin kıymeti bilinmeli"
Yıllardır yorgancılık yapan İlhan Karataş ise mesleğin kıymetinin anlaşılmadığını vurguladı. Karataş, "30-35 senedir bu mesleği yapıyorum. Zanaatımız gerçekten çok güzel bir meslek. Bu mesleği her insan yapamaz. Tamircilik, bakkalcılık, berberlik gibi meslekler herkes tarafından yapılabilir ama yorgancılık öyle değil. Bu, gerçekten el becerisi ve sevgi gerektiren bir iş" dedi.
Ancak, yorgancılıkla ilgili sorunları da dile getiren Karataş, şunları söyledi: "Gençler bu mesleği tercih etmiyor. Kimse bu mesleği kıymetini bilmiyor. Ustalar da kalfalar da bu zanaatın değerini anlamıyor. Zanaatımıza sahip çıkılmadığı sürece bu meslek yok olacak."

Mesleğin zorlukları ve kazanç durumu
Yorgancı ustası Karataş, bir yorganın çıkma süresinin modeline göre değiştiğini belirterek, "Bir yorganı bir günde çıkarabilirim, ancak modeline göre bazen 2-3 gün sürebilir. Ancak kazancım çok yüksek değil. Şu an elime geçen para 17-18 bin TL arasında. Kendimi çok iyi hissedersem 22 bin TL’ye kadar kazanabiliyorum. Ama asgari ücreti bile kazanamıyorum. Meslekte moralim bozuksa ya da psikolojik olarak zor bir dönem geçiriyorsam, verimli çalışamıyorum. Yorgan dikmek için motivasyonum yüksek olmalı" dedi.

Devlet desteği talebi
Karataş, devletin bu mesleğe daha fazla destek olması gerektiğini belirtti. "Bizim elimizden tutulması gerek. Şu an her yerde tekstil sektörleri var, Amerika ve Avrupa’da da tekstil var, ancak yorgancılık sadece Türkiye’de var. Bu mesleği desteklerseniz, üretim de artar ve yorgancılığı hem iç pazarda hem de yurtdışında daha fazla tanıtırız. Biz devletimizden çok bir şey istemiyoruz. Sadece destek ve yardım bekliyoruz" dedi.

"Kazandığım yetmiyor, yanımda çalışana 9-10 bin lira verebiliyorum"
Yorgancı ustaları, Kilis’teki en büyük sorunlardan birinin ise kalifiye iş gücü bulmak olduğunu belirtti. Karataş, "İşçi bulmak çok zor. Bütün gün iş arayanlar var. Yorgan dikmek isteyen birini bulmak neredeyse imkansız. Şimdi diyeceksiniz sen vicdansız mısın, bu kadar ücret veriyorsun? Ama ben zaten kazandığımla geçinemiyorum. Kazandığım yetmediği için yanımda çalışana 9-10 bin lira aralığında maaş verebiliyorum. Bu yüzden işçi de durmuyor" diye konuştu.

Kilis’in yorgancılık mesleği için umudu devlet desteği
Yılmaz ve Karataş, yorgancılık mesleğini yaşatabilmek ve geleceğe taşımak için devletin desteğine ihtiyaç duyduklarını söylediler. Yılmaz, "Bu meslek gerçekten önemli, biz bunu Avrupa’ya, Amerika’ya bile satabiliriz. Ancak yardıma ihtiyacımız var. Yorgancılığı bitirmemek için tutunuyoruz ama bu meslek yok olursa, geriye sadece hatıralar kalacak" şeklinde konuştu.