DAGC’den, Bölgesel Kalkınma ve Zengezur Koridoru vurgusu

Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti (DAGC) Başkanı Ayhan Türkez, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 17. Zirve Toplantısı’nın ardından bölgenin geleceğine ışık tutan önemli açıklamalarda bulundu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ev sahipliğinde Hankendi’de gerçekleşen zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşmasına atıfta bulunan Türkez, özellikle Zengezur Koridoru’nun sosyo-ekonomik etkileri ve bölgesel kalkınma potansiyeline dikkati çekti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın vizyonu ve EİT hedefleri
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın EİT 17. Zirvesi’nde yaptığı konuşmayı değerlendiren Başkan Türkez, Erdoğan’ın "Teşkilatımızın önümüzdeki 10 yılını şekillendirecek ekonomik işbirliğinin stratejik hedefleri 2035 belgesinin bizler için aynı zamanda bir yol haritası sunacağını düşünüyorum" ifadelerinin önemini vurguladı. Türkez, bu vizyon belgesinin ekonomik ve ticari işbirliğinin ilerletilmesini temel beklenti olarak ortaya koyduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, turizm alanındaki işbirliğine de değindiğini hatırlatan Türkez, 2025 yılı turizm başkenti Erzurum’da yapılan 6. Turizm Bakanları Toplantısı’nda alınan kararların yol gösterici olacağını ve Şuşa’nın 2026 yılı EİT turizm başkenti seçilmesinin önemini dile getirdi.

Kardeş şehir Şuşa
Erzurum Büyükşehir Belediyesi ile Şuşa arasındaki kardeş şehir protokolünün de bu işbirliğini pekiştireceğini ekledi. Türkez ayrıca, Erzurum ve Şuşa arasında medya konusunda da karşılıklı işbirliği yapma hedefinde olduklarını ifade etti.
Zengezur, bölgesel dönüşümün anahtarı olacak
44 günde gerçekleşen Karabağ Zaferi’nin ardından bölgenin sosyo-ekonomik gelişim ve değişiminde en önemli unsurlardan birinin Zengezur Koridoru olacağını ve bu projenin bölgesel dönüşümün anahtarı olacağını kaydeden Türkez, bu koridorun açılmasının getireceği faydaları detaylı bir şekilde açıkladı:

Zengezur koridorunun sosyo-ekonomik etkileri
Her şeyden önce uluslararası bağlantıları etkinleştirecektir. Örneğin, Süveyş Kanalı ve Cebelitarık Boğazı gibi yollar vasıtasıyla okyanuslardan gelen ürünlerin İzmir, İstanbul ve Trabzon limanları aracılığıyla demiryoluna aktarılması mümkün olacak böylece "denizden ve Demirden İpek Yolu" ortaya çıkarak kıtalararası etkileşimler artacaktır. Bu gelişmeler, Türkiye’nin kara ve demiryolu etkinliğini artıracaktır.
Zengezur Koridoru’nun açılması, Kars-Tiflis-Bakü Demiryolu’nun alternatif ve ikiz kardeşi durumundaki yapımına başlanan Kars-Iğdır-Nahcivan Demiryolunun Bakü’ye bağlanmasını sağlayarak Türkiye ile Azerbaycan ve diğer Türk Cumhuriyetleri arasındaki turizm ve ticari faaliyetleri artacaktır. Örneğin bugün itibarıyla yaklaşık 7,5 milyar dolar olan Türkiye ile Azerbaycan arasındaki dış ticaret hacminin 15-20 milyar dolara çıkması mümkün olacaktır. Aynı şekilde diğer ülkeler ile olan ticaret de olumlu etkilenecektir. Ayrıca, Avrupa’dan Çin’e kesintisiz demiryolu ulaşımının da etkinliği artacaktır.
Ermenistan’ın işgal süreci boyunca yakıp yıktığı ve yerle bir ettiği Karabağ şehirlerinin inşası kolaylaşacaktır. Çünkü dünyada çok etkin konuma sahip Türkiye müteahhitlik hizmetleri bu bölgeye düşük maliyetle ulaşarak inşa sürecini kolaylaştıracaktır.
Koridorun açılması, Azerbaycan ve Türkiye’nin uyguladığı politikaların etkinliğini ispatlayacağı için hem Türk Dünyası ülkelerinin hem de komşu ve diğer ülkelerin Azerbaycan ve Türkiye’ye ilgisi artacaktır.
Zengezur Koridoru, bu koridorun bağlandığı Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde ve Azerbaycan tarafındaki topraklarda gerçekleştirilmesi mümkün olan "organik tarım" ve "organik hayvancılık" üretimini destekleyecektir. Bu koridor ile Türkiye ve Azerbaycan arasında "organik tarım" ve "organik hayvancılık" koridoru oluşabilecek ve bu yolla her iki ülke de ticari kazançlar elde edebileceklerdir.
Koridorun sosyal ve kültürel etkileşimleri artıracağı da şüphesizdir. Örneğin, Zengezur Koridoru’nun açılması ile Türk Dünyası ülkelerinin "Ortak Nevruz Festivali" düzenlemesi, eğitim ve sağlık alanındaki ilişkilerinin gelişmesi mümkün olacaktır. Yine yeni turizm rotalarının ortaya çıkmasına sebep olacaktır. Örneğin, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi bağlantılı Nahcivan ve Karabağ turları düzenlenmesi mümkün olacaktır.
Bu koridor Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ulaşım maliyetlerini düşürerek Turizmin artışına sebep olacaktır. Örneğin, Nahcivan’dan Bakü’ye uçak ile gidiş-dönüş yaklaşık 4-5 bin TL’dir. Demiryolu ile bu maliyet yaklaşık 1000 TL civarına düşecektir. Bu durum iki ülke arasındaki genel turizmi olumlu etkileyeceği gibi özellikle Erzurum gibi şehirlere olan sağlık turizmi ilgisini de artıracaktır.
Zengezur Koridoru ve bağlantılı olarak Kars-Iğdır-Nahcivan demiryolunun tamamlanması, Doğu Anadolu Bölgesi’nin kalkındırılması çabalarında Türkiye’nin işini kolaylaştıracaktır.
Koridorun açılması, uzun dönemde Tebriz-Erzurum-Trabzon, Erzurum-Tebriz-Aşgabad demiryolu bağlantısı gibi yeni demiryolu ağlarının inşasını tetikleyecektir. Çünkü, denizyolu bağlantısı olmayan ülke veya bölgelerin kalkındırılmasının ikinci temel yolu demiryolu ağının etkinleştirilmesidir.
Bu koridorun açılması durumunda, ortaya çıkacak diğer bir sonuç; Türkiye-Ermenistan Sınır Kapılarının açılması olacaktır. Böyle bir gelişme tüm Doğu Anadolu Bölgesi ve onun merkezinde yer alan Erzurum için ciddi etkileşimler ortaya çıkaracaktır. Bu süreç Azerbaycan ile işbirliği yapılarak yönetilmesi gereken bir konudur.
Sonuç olarak Zengezur Koridoru, hem bölge hem Türkiye geneli hem de Dünya ülkelerini sosyo-ekonomik açıdan ilgilendirecek gelişmeler ortaya çıkarabilecektir. Bu nedenle, bölge basınının ve ilgili tüm kurum ve kuruluşların bu önemi dikkate alarak hareket edip, etkili politikaların belirlenmesine katkı yapmaları gerekir. Doğu Anadolu Gazeteciler Cemiyeti olarak böyle önemli konuları bölgemiz ve ülkemiz için herdaim gündeme getirmeye devam edeceğiz.