Yeni Meclis’in ilk işi ne olacak?
Anayasa Mahkemesi’nin Anayasa değişikliği paketinin iptalini reddetmesinden sonra cumhurbaşkanının nasıl seçileceği konusunda birden fazla tez ortaya atıldı. AKP kulislerinde tarafından yeni Meclis’in ilk iş olarak cumhurbaşkanını seçmek zorunda olmadığınını ve referandum sonuçlanıncaya kadar seçimin askıya alınabileceği görüşü ortaya atıldı. Hukukçular ise bu görüşe karşı çıkıyor. VATAN, tartışma konusunda kimin ne düşündüğünü araştırdı. İşte siyasilerin ve hukukçuların yeni tartışması:
İyimaya: Askıya alırız
AKP Milletvekili Adayı Ahmet İyimaya: “11. Cumhurbaşkanı’nın hangi kurala göre seçileceği hususu Anayasa bakımından tartışma götürmeyecek derecede düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanını seçememiş parlamento yenilendikten sonra elbette ki Cumhurbaşkanı seçecektir. Ancak Anayasa değişikliği sebebiyle burada Meclis’in önünde iki seçenek var. Meclis dilerse yürürlükteki Anayasa’ya göre cumhurbaşkanını seçecek. Dilerse, oluşum aşamasında olan oluşumu daha öncede parlamentoda başlatılan referandumla kesinleşecek olan Anayasaya göre millete seçtirebilecektir. Her iki seçenek Anayasa tarafından Meclis’e tanınmıştır. Bu noktada karar parlamentonun tablosuna bağlı kalıyor. Anayasa’nın 175 ile 7 ve 102. maddelerinin birlikte yorumu yasama organına seçimi halkoyunun sonucuna kadar askıya alma yetkisini tanımaktadır.”
Cindoruk: Bağlayıcı süre yok
TBMM eski Başkanı Hüsamettin Cindoruk: “Anayasa’da Cumhurbaşkanlığı seçiminin sürecine ilişkin bu duruma özel bir sınırlama bulunmuyor. Meclis’in öncelikli işi Başkanı’nı seçmek ve Divanı’nı oluşturmaktır. Bunların seçimi ve hükümetin oluşumuna ilişkin bağlayıcı süreler olmasına karşın Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili bağlayacı bir süre yoktur.
Meşru bir Cumhurbaşkanı şu anda görev başındadır. Cumhurbaşkanlığı konusunda bir boşluk yoktur. Yenisi seçilene kadar, mevcut Cumhurbaşkanı görevini sürdürecektir. Cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda Meclis’te siyasi karar verilecektir. Meclis’teki tabloya göre, anayasa paketi için bir uzlaşma aranabilir. Bu noktada paket kadük kabul edilebilir. Yeni hükümet bu paketi tekrarlayabilir. Paket geçerli kabul edilebilir ama yeni Meclis, yine siyasi kararla referandum tarihinden önce seçimi kendi yapma kararı alabilir buna ilişkin takvim belirlenir. Ya da Meclis 21 Ekim’de referandum yapılacağı için bir seçim yapmaz. Refandum sonucu beklenir bu arada Cumhurbaşkanının halk tarafından seçimine ilişkin bir yasa çıkartılır ve buna göre seçim gerçekleştirilir.”
Anayasa Hukukçuları ise, yeni Meclis’in TBMM Başkanı’nı seçtikten ve Başkanlık Divanı oluşumu tamamlandıktan sonra öncelikli görevinin Cumhurbaşkanı seçmek olduğu yönünde görüş bildirdiler. Hukukçuların bu konudaki görüşleri şöyle:
Kanadoğlu: İlk iş seçim
Yargıtay eski Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu: Meclis Cumhurbaşkanlığı seçimini askıya alamaz. Meclis Başkanı ve Başkanlık Divanı seçmenin ardından ilk işi Cumhurbaşkanı’nı seçmektir. Kimse şeytanın aklıma gelmeyecek şeyleri aramasın. Bu konuda Anayasa’nın ruhu ne diyor? Erken seçim kararı almış da olsa, bu aşamadaki süreç, Anayasa’nın 102. maddesine göre Cumhurbaşkanı’nı seçemeyen bir Meclis’in yenilenmesi sürecidir. Bu nedenle yenilenen bir Meclis’in yapacağı ilk iş de, Başkanlık Divanı’nı seçmenin ardından Cumhurbaşkanı’nı seçmektir. Aksi savunulursa, o zaman seçime de gerek yok. Nasıl olsa Cumhurbaşkanı var! Meclis derhal Cumhurbaşkanı’nı seçmelidir. Referandum sonucundan “evet” çıkacağının garantisi var mıdır? Genel beklenti bu yönde de olsa, referandumda halk “hayır” derse ne olacak?
Batum: Abesle iştigal
Prof. Dr. Süheyl Batum (Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı): Anayasa her ihtimali düşünerek yazılan bir metin değildir. Dünyanın her yerinde anayasalar genel kuralları koyar. Bizim anayasamız da böyledir. Anayasa’da böyle bir durum için konulmuş net bir hüküm olmadığı doğrudur. Ancak Anayasa ve TBMM İçtüzüğü’nün Cumhurbaşkanı’nın seçilmesine ilişkin hükümleri ve sistem içinde Cumhurbaşkanı’nın konumu ve düzenlenişi bakımından derhal yapılması gerektiği kanatindeyim. Açık bir düzenleme olmadığı için Meclis’in referandumu bekleyebileceğini söyleyenlere karşılık şu söylenebilir: Arada cumhurbaşkanı seçimi ile referandum arasında 1 ay gibi bir süre değil de 8 ay olsaydı da ’beklenir’diyebilecekler miydi? Anayasa yorumlanırken abesle iştigal edilmemeli. Ben Anayasa’nın özellikle bilirek istenerek yanlış hatalı yorumlanmasının ve ortada kaos çıkmasının bir parti (AKP) tarafından özellikle arzu edildiğini düşünüyorum.
Aliefendioğlu: Cumhurbaşkanı derhal seçilmeli
Prof. Dr. Yılmaz Aliefendioğlu: (Eski Anayasa Mahkemesi üyesi ve Çankaya Üniversitesi öğretim üyesi): Anayasa’da cumhurbaşkanı seçimine ilişkin süreler vardır. Bizim sistemimiz cumhurbaşkanlığının vekaleten yürütülmesini arzu etmemiş ve seçimin bir an önce yapılmasını sağlamak üzere net süreler koymuştur. Bu durumun açıkça Anayasa’da yazılmış olmaması sonucu değiştirmez. Anayasa paketi henüz yürürlüğe girmediğine göre mevcut Anayasa uygulanmalı ve yeni Meclis seçimi derhal yapmalıdır.
Yasanın kadük olma ihtimali var
AKP’nİn Cumhurbaşkanlığı seçimini referandum sonuçlanıncaya kadar askıya alma olasılığını dillendirmesiyle birlikte, Anayasa değişiklik paketinin “kadük kalıp kalmadığı” tartışması da yeniden başladı. TBMM eski Başkanı Cindoruk, “Anayasa değişikliği için de sonuçlandırma referandumdur. Ancak referandum 22 Temmuz’dan önce yapılamadığı için paket kadük sayılmalı” görüşünü savunurken, Yüksek Seçim Kurulu’nun 21 Ekim’de referandum kararı için de “yanlış oldu” dedi. Hüsamettin Cindoruk, paketin kadük sayılıp sayılmayacağı konusunun yeni parlamentoda tartışılacağını savundu.
Yargıtay eski Başsavcısı Sabih Kanadoğlu da, bu konunun öğretide çok tartışılmış bir konu olmadığını, bugüne kadar da benzer bir örnekle karşı karşıya kalınmadığını belirterek, “TBMM İçtüzüğünde kanun ve tekliflerin yasama dönemi içinde sonuçlandırılmaması halinde hükümsüz kalacağı öngörülüyor. Bu sonuçlandırma acaba bir yasanın yürürlüğe girmesiyle mi biter yoksa, sonuçlandırmanın anlamı TBMM açısından artık yapacak bir iş kalmaması mıdır? Kadük kaldığı yolundaki yorumlar ciddiye alınıp, konu açıklağa kavuşturulmalıdır” dedi.
AKP karşı çıkıyor
AKP’li İyimaya ise, paketin kadük sayılması gerektiği yolundaki iddialara karşı çıktı. İyimaya şunları söyledi: “Anayasa değişikliği içtüzüğün kadük kalma hükmüyle etkisiz kılınamaz. Çünkü anayasa değişikliğini düzenleyen 175. madde, içtüzüğe gerek kalmaksızın süreci anayasa seviyesinde ele almıştır. Bu maddede yasama dönemlerinin değişmesinin halkoyuna sunma sürecini etkileyeceği yönünde bir istisna normu öngörülmemiştir. Onun için içtüzük hükümleriyle anayasa normunun süreç ve hüküm içeriği boşaltılamaz. Anayasa Madde 11. hiyerarşik yorum deniyor buna. Cumhurbaşkanı’nın paketi referanduma sunmak üzere Resmi Gazete’de yayımlatması ise Anayasa hükmü gereğidir. Bu referanduma sunmanın ön koşuludur.”
Kaynak:Vatan
https://www.malatyaguncel.com/yeni-meclis8217in-ilk-isi-ne-olacak-3114h.htm
Bu haber Malatya Güncel - Son Dakika Malatya Haber sitesinden yazdırılmıştır.