İçişleri Bakanı Efkan Ala, TRT Haber'de katıldığı '3 Gün' programında gündeme ait soruları yanıtladı.

'Güvenlik paketini hangi amaçla çıkardınız? Güvenlik paketine sebep gereksinim duyuldu? Bu paketi güvenlik paketi şekilde mı yok ise arasında Jandarmaya ait maddeler veya vatandaşın işini kolaylaştırıcı maddeler var, bundan ötürü reform paketi mi diyelim?' sorusu üstüne Ala, düzenlemenin reform paketi şekilde adlandırılabileceğini söyledi.

Paketin vatandaşların hayatını kolaylaştırıcı birtakım düzenlemeler içerdiğini anlatım eden Ala, İçişleri Bakanlığının vatandaşa karşı politik sorumluluğunun bulunduğunu, bu nedenle pakette, asayiş hizmeti sunan Jandarma ve Sahil Güvenlik Teşkilatına ait yetki, mesuliyet ve görevlerin berraklaştırılmasını, İçişleri Bakanlığının daha etkili, birlikte çalışacağı mekanizmalar üstünde yetkin olmasını veren düzenlemeler bulunduğunu aktardı.

Bakan Ala, Emniyet teşkilatında birtakım rütbelerde gereğinden çok personel bulunduğunu, vatandaşa direkt hizmet sunan birtakım rütbelerde ise yeterli personel olmadığını, pakette, polis teşkilatının çalışmasını menfi etkileyen bu durumun da düzeltilmesini sağlayacak düzenlemeler yaptıklarını aktardı. Ala, vatandaşa, daha az maliyetle daha kaliteli güvenlik hizmeti sunmayı amaçladıklarını bildirdi.

Uyuşturucuyla ilgili önemli bir savaş arasında bulunduklarını, pakette uyuşturucuya ait de önemli yaptırımlar olduğunu aktaran Bakan Ala, 'Pakette kurallara uyan hiç bir vatandaşımızın özgürlüğüne ve hakkına yönelik en ufak bir kısıtlama yada düzenleme yoktur. Burada yüzde yüz kanun dışı, hukuk dışı faaliyetler arasında olup, vatandaşımızın can ve malına kasteden kişilerin, şiddetlerinin hem önlenmesi, hem de cezalandırılmasına yönelik düzenlemeler var' diye konuştu.

Aramalarla ilgili soru üzerine Ala, düzenlemede toplu aramadan bahsedilmediğini söyledi.

Ala, şöyle devam etti:

'Burada bir şahıs veya bir vasıta için savcıya ulaşması, daha üst birimlere ulaşması zor. O süre ne yapıyor? Ya görmemezlikten geliyor yada bekletiyor. Bu polisin varlık nedeni. Eğer önemli emare varsa aracına bakabilecek. Şimdi bakamıyor. Bir kez polis arasında de görevlendirilmiş amirlerin kararıyla bu aramalar yapılacak. Her polis memurunun o aramaları yapma yada gözaltı yetkisi yok. Ancak belirlenmiş amirleri olacak ve suçüstü şeklinde olabilecek. Kolluğun gözetim ve kontrol mekanizması kurduk. Sivil bir mekanizma. Avrupa ülkelerinde de var. Bu paketle o da çıkacak. Orada sivil mekanizmalar devreye girecek ve polisin gereksiz bir işlemi varsa bu önemli bir biçimde sonuçlandırılıp vatandaşımıza da netice bilgilendirilecek. Daha öncelikle her kolluğun gözaltı yetkisi vardı. Biz bunu kaldırdık. Görevlendirilmiş amirler olacak, yetmez, suçüstü vaziyeti olacak, yetmez belirgin suçlarda bu olacak. Yani durdurulan her kişiyle ilgili böyle bir yetki yok. Nedir? Uyuşturucu, gasp, yankesicilik, yaralama, şiddet kullanma bu çeşit suçüstü şeklinde bunlar uygulanacak. Keyfiliği önleyecek her çeşitli mekanizmayı kaldırıyoruz. Suç işlememiş vatandaşımızın can ve mal emniyetini korumak, toplumsal huzuru sağlamak bizim görevimiz. Bunları giderici güvenlik hizmetleriyle daha tesirli sağlayacağız. Gözaltı müessesesinin tüm kuralları duruyor. Telefon etme hakkı gibi. Bunlar yasal boşluğu gideren düzenlemeler. Anında adli merciler haberdar edilecek, sanığın hakları korunacak ama vatandaşın da huzuru korunacak.'

Polis devleti olmuyor ama kaos devleti de olmayacak

AK Parti hükümetleri çağında hiç bir süre demokratik adımlardan geriye gidilmediğini vurgulayan Bakan Ala, 'Demokrasi budur. Demokrasi şiddet kullananların önünü açmak, anarşi demek değildir' diye konuştu.

Türkiye'de, yetkinin siyasetten alınıp bürokrasiye transfer edilmesine 'demokrasi' denildiğine dikkati çeken Ala, 'Batıda bu tam tersidir. Bürokrasiden alınıp siyasete, seçilmişlere Şayet transfer ediliyorsa bir yetki, bunun ismi demokrasidir. Yani halkın seçtikleri yetkilidir, halkın seçtiklerinin atadıkları görevlidir' diye konuştu.

Bakan Ala'nın yeni düzenlemeye ait verdiği bilgilerin ardından 'Yani Türkiye polis devleti olmuyor' denilmesi üzerine, şu karşılığı verdi:

'Polis devleti olmuyor ama kaos devleti de olmayacak. Türkiye halk düzenini sağlayan, o sistem içerisinde, güvenlik arasında şahısların esas hak ve özgürlüklerini kullandıkları, ticaretlerini yapabildikleri ve şiddete maruz kalmadıkları bir düzeni inşa ediyoruz.'

Jandarmanın yeni üniformaları

Düzenlemede Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığıyla ilgili bölümlerin bulunduğu hatırlatılarak, 'Bunlar komutanlık şekilde kalacaklar mı? Üniformalarının değişiminde nasıl bir metod uygulanacak, modacılar mı yapıcak yok ise diğer bir ülkeden beğenilen bir üniformanın bu gibi mi yapılacak?' sorusu üstüne Ala, 'Komutanlık şekilde kalacak. mühim bulunan fonksiyonu ve mesul bulunduğu yer. Sivil otoriteye karşı mesul olmaları ve bağlı olmalarıdır' karşılığını verdi.

Kıyafetlerin de değişeceğini belirten Ala, 'Aynı sürede askerlik görevleri de var. Yine askeri, Türk Silahlı Kuvvetleriyle Genelkurmay ile değerlendireceğiz, daha sivil çağrışımı olan, yani asayiş hizmetini, görüldüğü süre çağrıştıran bir giysi olacak. Onu nebati daha deneyimli insanlarla çalışarak zannediyorum bu yıl bünyesinde de geçilir' diye konuştu.

Tek bir hatla Emniyet İstihbarat Daire Başkanlığına bağlanmış

Paralel yapıyla mücadelede gelinen noktanın sorulması üstüne Ala, şunları kaydetti:

'Devlet arasında bir küme insan, görevli kendilerine verilen yetkiyi ve görevi kötüye kullanarak ve çoğu süre da milli güvenliği tehlikeye sokarak, 'casusluk' denilebilecek. Nerelere verildi, nerelere servis edildi? Bunların bir bölümü bulunuyor, bir bölümü bulunacak, görünüyor. Düşünün TİB'de Jandarmanın, MİT'in, Emniyet istihbaratın, kaçakçılığın, terörün, bunların dinlemeleri var. Bunlar bir birimde, TİB diye, uçları var, oradan dinleniyor. Alınan kararların çoğu zaten düzmece belgelerle, usulsüzce, yetkileri bulunmadığı vaziyette alınmış. Daha da diğer bir şey yapılmış, tüm oradan, yüzde yüz hiç bir karar almadan, enlem bir biçimde tek bir hatla Emniyet İstihbarat Daire Başkanlığına bağlanmış ve oradan dışarıya servis edilmiş, yani uyduyla. O araştırılıyor şimdi. Uyduya da bağlamış, bu servis edilmiş. Bunun hiç bir miktar tarafı yok. Dolayısıyla Türkiye önemli bir sorunla karşı karşıyaydı, onun biz üstünde ciddiyetle, kamuoyunu da bilgilendirerek durduk. Şimdi de bunlarla ilgili açılan soruşturmalar neticesinde ortaya çıkan kişiler, suçlar, ilgili adli mercilere gönderiliyor. Onların kendi başlattıkları soruşturmalar da mevcut ayrıca. '

Muhabir: Sarp Özer, Serdal Açıl