Böbrek taşı ilaçla ve bitki çaylarıyla eritilebilir mi?

Bitki çayları son zamanlarda giderek popülerite kazanan içecekleridir. Böbrek taşı ilaçla ve bitki çaylarıyla eritilebilir mi? sorusuna Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Üroloji bölümü'nde Prof. Dr. Semih Sargın şu cevapları verdi.

Böbrek taşı ilaçla ve bitki çaylarıyla eritilebilir mi?
Böbrek taşı düşürmüş veya ağrısını çeken hastalar, hayatımın en müthiş ağrısı veya doğumdan beter şeklinde nitelendirdikleri ağrı yaşarlar. Yetmiş yaşına kadar idrar yolunda taş hastalığı %12 hastada gelişmektedir. Taş hastalığının nüks oranı, ilk yıl için % 7, 10 yıl için %50 dir. Erkeklerde kadınlara göre 2–3 misli fazla görülür. Acil servislerde sık görülen hastalık grubundadır. Ağrının giderilmesi dışında acil girişim çoğunlukla gerekmemektedir.
Taş hastalığının ancak % 10–20 si metabolik nedene bağlı ve/veya genetik geçişlidir. Bu azınlık grup hastalarda özel diyet, ilaçlarla taş oluşumu önlenebilir veya nüks oranı azaltılabilir. Sık taş düşürmesi, tek böbrekte büyük taşı olması, iki böbrekte taş bulunması, ailede taş hastalığı bulunması, gut, barsak hastalığı olması gibi özel durumdaki hastalarda metabolik inceleme yapılıp bahsedilen gruba girip girmediği araştırılarak önleyici tedavi yapılabilir. Ağızdan ilaç verilerek mevcut idrar yolu taşının eritilmesi ürik asit taşlarında bahsedilebilirse de diğer taşlarda halen mümkün görülmemektedir. Bitki çayları ile taş eritilmesi söz konusu değildir. İçmeler taşın düşülmesinde yararlı olabilir fakat taşın eritilmesinde yardımcı değildir.
Çoğu böbrek taşı (4mm altındaki) kendiliğinden düşebilme ihtimali olan taşlardır. Üç, dört haftada bir kontrol edilerek taşın düşmesi beklenebilir. En uygun tedavi taşın büyüklüğü, yeri, sertliği gibi faktörler göz önünde bulundurularak planlanır. Aynı tür taşı olan her hastada aynı tedavi doğru seçenek olmayabilir. Ana hatları ile daha az zarar verici tedaviden başlanılması uygundur, fakat tedavi son seçenek olan ameliyat ile başlayabilir. İleri teknolojinin kullanıldığı taş tedavisinde idrarda kanama, sık idrar yolu iltihabı ve ağrısı olan kişilerin erken başvurmaları halinde, taşlar böbreklerde hasar bırakmadan tedavi edilebilmektedir.