Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun (EPDK) aldığı kararla spot boru gazı ithalatı için artık bir yıllık değil, "3 ardışık takvim yılı için" kapasite başvurusu alınacak.
Geçtiğimiz yıllarda her gaz yılı öncesinde ithalat giriş noktalarında sadece ilgili gaz yılı için ve sadece bir yıllık talep çağrıları yapılıyordu. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca alınan karar ile ardışık 3 gaz yılı için yıllık spot boru gazı ithalatı kapasitesi başvurusuna imkan tanınmış oldu. Kurul tarafından alınan karara göre, ilk aşamada Azerbaycan'dan ülkemize doğal gaz ithalatı yapılan giriş noktaları olan TÜRKGÖZÜ, TANAP SEYİTGAZİ ve TANAP TRAKYA giriş noktalarında 2022, 2023, 2024 gaz yılları için yıllık spot boru gazı ithalatı kapasite ilanları birlikte alınacak.
90'lı yıllarda yapılan kontratlar çerçevesinde, ülkemize halihazırda uzun dönemli doğal gaz alım-satım anlaşmaları kapsamında boru hatlarıyla doğal gaz ithalatı yapılıyor ve uzun dönemli doğal gaz alım-satım anlaşmaları, petrol fiyatları ve dolar kuruna endeksli esnek olmayan şartlar içeriyor. Bu kontratların bazılarının süresi sona ererken bazılarının da süresi önümüzdeki yıllar içinde sona erecek.
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz alınan kararın bu kritik süreçte sadece arz güvenliğine katkı sağlamayacağını, spot boru gazı ithalat lisansı olan şirketlerin satıcı ülkeler ile yapacakları ticari görüşmelerde artık çok daha avantajlı olacağını vurgulayarak, "Hem şirketlerin rekabet gücü artacak hem de ülkemizin doğal gaz ithalat maliyetleri azalacak" dedi.
Tüm dünyada ülkeler arası doğal gaz ticaretinde son yıllarda uzun dönemli anlaşmalardan spot anlaşmalara ve borsa endeksli ticarete geçiş yaşandığını aktaran Yılmaz, EPDK olarak dünya doğal gaz ticaretindeki güncel gelişmeleri yakından takip ettiklerini, düzenlemelerini de buna uygun olarak güncellediklerine dikkati çekti.
Aldıkları karar ile Türkiye'nin orta vadeli spot doğal gaz ithalat potansiyelinin bugünden planlanabileceğini ve daha öngörülebilir bir ithalat portföyü ile doğal gaz arz güvenliğine önemli katkı sağlanacağını belirten EPDK Başkanı Yılmaz şunları aktardı:
"Bu karar sadece arz güvenliğimize katkı sağlamayacak. Spot boru gazı ithalat lisansı olan şirketler satıcı ülkeler ile yapacakları ticari görüşmelerde artık çok daha avantajlı olacak. Hem şirketlerin rekabet gücü artacak hem de ülkemizin doğal gaz ithalat maliyetleri azalacak. Kısaca Türkiye'de hem daha çok kaynaktan daha çok doğal gaz hem de daha fazla rekabet ile daha az maliyetli doğal gaz dönemi başlayacak."