Erken hasatta soğuk sıkım yöntemi uygulandığında yoğun aroması, baharatlı tadı ve kokusu ile eşsiz bir lezzete ulaşan Kilis yağlık zeytinde erken başlayan hasat ile birlikte soğuk sıkım zeytinyağı üretimine de başlandı.
Türkiye'de önemli bir zeytincilik merkezi olan Kilis'te bazı üreticiler soğuk sıkım yapmak için hasada erken başladı. Kilis Valiliği öncülüğünde zeytinyağının daha kaliteli üretilmesi için başlatılan çalışmalar nedeniyle zeytin üreticileri, zeytinleri erken topluyor. Kararmadan toplanan zeytinlerden fabrikalarda düşük ısıyla yağ üretiliyor. Normalde Kasım ayı içerisinde başlanan hasat, bu yıl Ali Hayta isimli üreticinin erken hasada başlaması ile start aldı.
Zeytinin anavatanı olan Doğu Akdeniz'de yer alan Kilis, toplam 266 bin dekarlık alanda zeytin üretimi yapıyor. 3 milyon 500 binin üzerinde, meyve veren zeytin ağacı bulunan ilde, yıllık üretim miktarı 9 bin 146 ton olarak gerçekleşiyor. Kentte gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda bölgede zeytin üretiminin geçmişi binlerce yıl öncesine gidiyor. Yüksek yağ oranı ve lezzetiyle dikkatleri çeken Kilis zeytini, son yıllarda ekonomik değeriyle de ön plana çıkıyor.
"4 bin 500 yıl öncesine ait zeytin çekirdekleri bulundu"
Oylum Höyük'te yapılan kazılarda 4 bin 500 yıl öncesine ait zeytin çekirdeklerinin bulunmasından sonra zeytinin ana vatanı olarak adlandırılan Kilis'te, son teknolojik imkanlar ile soğuk sıkım zeytinyağı üretimine Kilis Valiliği destek veriyor.
Zeytin üreticisi Ali Hayta, bu yıl zeytin hasadına erken başladıklarını ifade ederek, "Geçen yıl bu bölgenin zeytinleriyle ilgili testler yapmıştık. Verim olarak zeytinyağı daha az çıkmasına rağmen, daha kaliteli zeytinyağı elde ediyoruz. Şu zamana kadar bizim bölgemizle ilgili bilimsel bir çalışma yapılmamıştı. Biz bunun bir uçundan tutarak, geçen yıl analizler ve testler yapmıştık. Bu testlerde şunları görmüştük. Özellikle Kilis yağlık zeytin çeşidinde polifenoller sağlık bileşenleri açısından gerçekten yüksek değerleri sahip olan bir zeytinyağıdır. Dünyada zeytinyağı çok bulunan bir ürün değildir. Herkesin parası olsa da zeytinyağına erişmesi mümkün değildir" dedi.
Hayta, Kilis'te 4 bin 500 yıl öncesine ait zeytin çekirdeklerinin bulunduğunu ifade ederek, "Zeytinin ana vatanının bu bölge olduğu, Mezopotamya dediğimiz bölge olduğunu gösteriyor. Bizlerin ve bir çok bilim insanının ortak görüşü, Zeytinin buradan Avrupa'ya ve dünyaya dağıldığı yönünde, tabi bu bizim için büyük bir avantajdır" diye konuştu.
Soğuk sıkımın özellikleri
Alı Hayta, üretimin bütün aşamasında soğuk sıkım yaptıklarını ifade ederek, "Soğuk sıkımda kavram kargaşası var. Soğuk sıkım denenince insanlar eski taş değirmenlerde zeytinyağı sıkılıyormuş gibi algılanıyor. Oysa öyle değil, soğuk sıkım şu demek, zeytinyağının 22 veya 23 derecede işlenmesi demektir. Soğuk sıkımda sağlık bileşenlerini koruyabiliyor. 40 derecede zeytini çıkardığınız zaman daha fazla zeytinyağı alıyorsunuz ama daha düşük kalitede zeytinyağı çıkıyor" ifadelerini kullandı.