Türkiye'nin en zengin yöresel mutfak kültürüne sahip olan Elazığ'da üzüm ve cevizle hazırlanan Orcik, kadınlar tarafından organik olarak yapılarak dünya pazarına sunuluyor.
Osmanlı döneminde yapılan ancak o dönem ticaret imkanı olmayan doğal vitamin ve tatlı kaynağı Orcik'in vatanı Elazığ'da, üzüm hasadıyla birlikte tatlı bir telaş başladı. Eylül ayında başlayan üzüm hasadı ile birlikte toplanan üzümler uzun bir yolcuğunun ardından cevizle buluşarak Orcik'e dönüşüyor. Köylüler, uzun uğraşlar sonucu yaptıkları Orcik'i yurt içi başta olmak üzere dünyaya pazarlıyor. Yurtbaşı'nda 60 dönüme yakın üzüm bağları olduğunu ve Eylül ayı itibariyle hasada başladıklarını ifade eden 5 çocuk annesi 71 yaşındaki Sündüs Atila, ürettikleri pestil, Orcik ve pekmezi yurt içi ve dışı piyasalarına sunduklarını söyledi.
71 yaşında yarım asırdır Orcik yapıyor
Osmanlı'dan günümüze kadar gelen Orcik'i 50 yılı aşkın bir süredir yapan Sündüs Atila, çocukluk zamanında anne ve babasından bunu yapmasını öğrendiğini söyledi. Daha önceleri Orcik'in ticaretinin olmadığını aktaran 5 çocuk annesi Atila, "Daha sonra bağlar geliştiği için ticarete başladık. Yurt içi ile birlikte, Hollanda, Almanya, Sudi Arabistan başta olmak üzere yurt dışına da satış yapıyoruz. Evimize göre gelirimizi sağlıyoruz. Üzümümüzü telef etmiyoruz" dedi.
Orcik yapımı sabah ezanı ile başlıyor
Sabah ezanı okunmadan kalktığını vurgulayan Atila, "Ateşi yakarım. Üzümün temizliğini ve süzmesini yaparım. Daha sonra dinlendirip toprağını veririm. Sermesiyle beraber 1 günümü alıyor. Kazanına göre sabah namazından gecenin 3'üne kadar benim zamanımı alabiliyor. Zahmeti çok" diye konuştu.
Gençlerin öğrenme isteğinin olmamasından sitem eden anne Atila, çevresindeki bir çok kişinin ise artık Orcik yapmak için kendini yormadığını, geçmişte olduğunun tam tersine yardımlaşmanın azaldığını aktardı. Bazen işleri yetiştirmek için yemek yeme fırsatı bile bulamadıklarını anlatan Atila, kendi yaptığı organik ürünlerin piyasada bilinmesi nedeniyle imalathanelerde yapılan ürünlerin satışlarını etkilemediğini söyledi.
Organik tarım adına çiftçilere destek sağlamaya çalıştıklarını dile getiren Organik Proje Teknikeri Mustafa Yaşar ise, "Çiftçilere, hem taze sebze, meyve hem de bu tür ürünlerin satışlarında yardımcı olmaya çalışıyoruz. İç piyasa ve Avrupa'ya satılmalarıyla belirli bir gelir kaynağı oluşuyor. Burada aslında emekçiler parayı çok kazanmıyor. O kadar emek vermesine rağmen 25, 30 liraya sattıkları ürünü, aracılar yüzde 100'lük bir farkla müşteriye satıyor. Bu konuda daha duyarlı olunarak üreticinin hakkını vermek gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Elazığ'da köklü bir geçmişe sahip olan Orcik, Artvin'de küme Kahramanmaraş ve çevresinde ise Cevizli sucuk olarak adlandırılıyor.