Bebeklerde yaşamı tehdit eden şiddetli solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan Respiratuar Sinsityal Virüs’ün (RSV) yol açtığı ekonomik yükü konu alan araştırma raporu kamuoyuyla paylaşıldı. Rapora göre; RSV’nin sağlıktaki maliyetinin 24 milyar TL’yi aştığı belirtildi.

"Türkiye’de Respiratuar Sinsityal Virüs (RSV) Enfeksiyonu Ekonomik Yük Çalışması" raporu çarpıcı sonuçları ortaya koydu. Bebeklerde yaşamı tehdit eden şiddetli solunum yolu enfeksiyonlarına yol açan RSV’yi konu alan raporun sonuçlarını Başkent Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Simten Malhan bugün bir basın toplantısında açıkladı. Basın toplantısına katılan Hacettepe Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ateş Kara da RSV hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Araştırma sonuçları: ‘‘Bebeklerin neredeyse tamamı ilk iki yıl içinde RSV’ye yakalanıyor’’
Türkiye için 0-5 yaş arası çocuklarda önemli bir hastalık yükü oluşturan RSV enfeksiyonunun ekonomik yüküne dair araştırma Türkiye’de ilk kez yapıldı. Rapordan çıkan verilere göre; süt çocuklarının yaklaşık yüzde 50’si yaşamlarının ilk RSV sezonunda enfekte olurken, yaklaşık yüzde 95’i yaşamlarının ilk iki yılı içerisinde RSV ile enfekte oluyor. RSV’ye karşı gelişen bağışıklığın kalıcı olmaması nedeniyle enfeksiyon tekrarlayabiliyor; astım ataklarının şiddetlenmesi ve KOAH gibi uzun vadeli solunum sorunlarına yol açabiliyor. TÜİK doğum istatistikleri, Uzman Paneli görüşleri ve bilimsel kaynaklar ışığında yapılan çalışmada, 2019-2023 yılları arasında doğan toplam 0-5 yaş arası 5 milyonu aşkın çocuktan 894 binden fazlasının RSV’ye yakalandığı tahmin ediliyor. Çalışmaya göre RSV’ye yakalanan çocukların 791 bin kadarı ayakta tedavi görürken, 102 bin kadarı hastanede yatarak; 12 bine yakını da yoğun bakımda tedavi görüyor. 952 bebeğin ise bu virüsle bağlantılı olarak hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
RSV’nin sağlık hizmetlerindeki yükü
Raporda, Hastalık Maliyeti Metodolojisi (COI) kapsamında RSV’nin önemli bir hastalık ve manevi yük olmasının yanı sıra ekonomik olarak da ciddi bir yük oluşturduğuna dikkat çekiliyor. Çalışma kapsamında yapılan analizlere göre; 0-5 yaş grubundaki 894 bin 426 hastanın toplam ekonomik yükü 24,2 milyar TL olarak hesaplanıyor. Bu toplam yük, 2023 toplam sağlık harcamasının yüzde 1,95’ini ve 2023 SGK sağlık harcamasının yüzde 4,62’sini oluşturuyor.
"Rapor RSV yükünü bilimsel ve rakamsal olarak gözler önüne serdi"
Başkent Üniversitesi Sağlık Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi İyi Klinik Uygulamalar Mükemmeliyet Merkezi Proje Direktörü Prof. Dr. Simten Malhan, RSV’nin özellikle bebekler, yaşlılar ve bağışıklığı zayıf bireylerde ciddi solunum yolu enfeksiyonlarına yol açtığını belirterek, "RSV, çocukluk çağı alt solunum yolu enfeksiyonlarının ve hastane yatışlarının en yaygın nedeni. Acil servis yoğunluğu, hastane yatışları, sağlık çalışanları üzerindeki baskı ve ailelerin yaşadığı maddi-manevi zorluklar, virüsün sağlık sistemleri ve toplum üzerinde oluşturduğu yüklerin başında geliyor. Alanında önde gelen uzmanların katkılarıyla hazırlanan ve Türkiye’de ilk olan ‘Türkiye’de Respiratuar Sinsityal Virüs Epidemiyolojisi, Tanı ve Tedavisi, Ekonomik Yükü’ raporunun bu yükü bilimsel ve rakamsal olarak gözler önüne sergilediğini vurgulayan Prof. Dr. Malhan, RSV’nin dünya genelinde benzer sıklıkta görüldüğünü, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde bu yükün daha da ağır olduğunu ifade etti.
‘‘Küçük çocukları etkileyen RSV’nin sağlıkta maliyeti 24 milyarı aşıyor’’
RSV’nin ekonomik yüküne ilişkin de konuşan Malhan, ‘‘Bebeklerde görülen RSV ile ilgili ulusal bir ekonomik yük çalışması yaptık. Dolayısıyla bu durumda ebeveynler etkilenecek. Ebeveynlerin de direkt tıbbi harcamaların dışında yapmış olduğu harcama oluyor. Ebeveynlerin ekonomiden geri çekilmesi hastalık süresi içinde raporlu sayılması ve iş gücü kaybının olması bir yük oluşturuyor. Yaklaşık tüm RSV hastaları için bizim tahmin ettiğimiz sayı 892 bin bebek için 2 buçuk milyarlı bir yük oluşuyor. Tahminimizden çok daha büyük maliyetlerde karşı karşıyayız. 24 milyarlık bir maliyetle karşı karşıyayız. Küçük çocukları etkileyen RSV’nin sağlıkta maliyeti 24 milyarı aşıyor’’ diye konuştu.
Toplantıda RSV’ye ilişkin bilgiler paylaşan Hacettepe Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ateş Kara ile birlikte tüm bebekleri kapsayan korunma stratejilerinin gerekliliğine dikkat çeken Malhan, "RSV’ye karşı geliştirilecek bütüncül ve yenilikçi çözümlerle sağlık sistemindeki yük ve ailelerin yaşadığı zorluklar önemli ölçüde azaltabilir. Sağlığa ayrılmış çok daha kıt kaynakların korunma ve önleme stratejileriyle çok daha etkili şekilde kullanılabilir" dedi.
"RSV’ye karşı farkındalık ve korunma kritik önem taşıyor"
Hacettepe Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ateş Kara da RSV hakkında önemli bilgiler paylaştı: "RSV, 2 yaşına kadar bebeklerin neredeyse tamamını enfekte eden yaygın ve bulaşıcı bir virüs. En önemli nokta şu ki, sağlıklı doğan veya risk faktörleri ile doğan, miadında doğan veya prematüre doğan, sezonda veya öncesinde doğan tüm bebekler RSV riski ile karşı karşıya. Hangi bebeğin ağır etkileneceğini öngöremediğimiz ve RSV hastalığına karşı spesifik bir tedavi bulunmadığı için, RSV’ye karşı farkındalık, korunma ve hijyen gibi önleyici tedbirler kritik önem taşıyor."