İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şube Başkanı Zekeriya Turanbayburt, yaz aylarında beton dökümüne dikkat edilmediği takdirde tehlikeye davetiye çıkarılmış olacağını vurguladı. Beton dökümüne dikkat edilmesi çağrısında bulunan Turanbayburt, konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada planlama aşamasından başlayarak projenin doğru uygulanması, yapı denetiminin eksiksiz yapılması ve konutun anahtar teslimine varıncaya kadar yapı üretim sürecinin bir bütün olduğunu söyledi.

Bu sürecin her aşamasının kendine has özellikler taşıdığını ifade eden Turanbayburt, "Adana gibi sıcak havaya sahip kentlerde ve bölgelerde ise en az diğer aşamalar kadar önem arz eden konu beton dökümüdür. Bu işlem asıl olarak taşıyıcı sistemi teşkil eden demir-beton ikilisinin standartlara uygun bileşiminin sağlanması olduğundan, yapının sağlamlığını dolayısıyla can ve mal güvenliğini doğrudan etkilemektedir" diye konuştu.

Büyük can ve mal kayıpları yaşanıyor

Türkiye topraklarının çok büyük bir bölümünün deprem kuşağında yer aldığını, dolayısıyla sıkça karşılaşılan depremlerle büyük can ve mal kayıpları yaşandığını dile getiren Turanbayburt, şunları söyledi:

"Depremlerde yıkılan binalarda yapılan teknik araştırmalar, standart dışı, kalitesiz beton kullanımının ve bilinçsiz uygulamaların bu yıkımlarda önemli bir neden teşkil ettiğini ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle yapıların güvenliği açısından betonun kalitesi vazgeçilmez bir unsur olarak sürekli ön plana çıkmaktadır. Betonu oluşturan yapı malzemelerini bir arada tutan ve dayanım kazandıran, çimento ve su arasında gerçekleşen "hidratasyon reaksiyonu" dur. Bu reaksiyonun gerçekleşmesi için yeterli miktarda su ve sıcaklık gerekmektedir. Su miktarını ve sıcaklığı etkileyen tüm faktörler dolayısıyla betonun özeliklerini de etkilemiş olur. Özellikle de sıcak havasıyla dikkati çeken Adana'da yapı üretim sürecinde daha hassas olmak gerekmektedir. Adana gibi sıcak iklime sahip tüm kentlerimizde, yapı üretim aşamalarında hava şartları mutlak dikkate alınmalıdır. Sıcak hava, TS 1248 (Anormal Hava Koşullarında Beton Yapım, Döküm ve Bakım Kuralları) standardında art arda 3 günlük hava sıcaklığı ortalamasının 30C'nin üzerinde olması durumu olarak ifade edilir. Hava sıcaklığının fazla olması beton içindeki suyun hızla buharlaşıp azalmasına, betonun kıvamının ve işlenebilirliğinin azalmasına, reaksiyon için gerekli şartların sağlanamamasından dolayı dayanım kaybına, betonun dökümünde, yerleştirilmesinde, vibrasyonunda ve bitirilmesinde zorluklara, beton yüzeyinde daha fazla rötre çatlağı oluşup betonun daha geçirimli olmasına neden olur.

Beton dökümü kurallara uygun yapılmalı

Bu nedenle öncelikle beton üretimi ve inşaat sahasına taşınması kurallara uygun olarak yapılmalıdır. İnşaat sahasında da zemin önceden ıslatılmalı, güneş ve rüzgarın durumuna göre ihtiyaç hasıl olması durumunda kullanılacak gölgelik, rüzgar kırıcı ekipmanlar, tüm işçiler ve gerekli tüm diğer ekipmanlar beton dökümü için hazır olmalıdır. Gün içinde sıcaklığın azaldığı saatlerde beton dökümü yapılmalıdır. Beton dökümünde, beton sıcaklığı sürekli olarak kontrol edilmeli, aşırı vibrasyon yapılmamalı ve döküm en kısa sürede gerçekleştirilmelidir. Bitirme işlemi yüzeyde terleyen su kalmayınca hemen yapılmalıdır. Beton dökümünden sonra, beton sertleşmeye başlar başlamaz su ile kür edilmelidir. Kür süresi en az 3-4 gün olmalıdır."