Mısır'da etkinlik gösteren British Gas'ın, 20 Ekim'de Kıbrıs Hidrokarbon Şirketi (CHC) ile Lefkoşe'de ülkeye doğalgaz iletimi için görüşmelerde bulunduğu, bunun için henüz yeterli gaz olmadığı, görüşmelerin yolun başında olduğu ve siyasi bir hamle şekilde da yorumlanabileceği belirtildi.

Mısır, bir süredir doğalgaz arz problemi yaşıyor. Kış aylarında gereksinimi daha da artacak bulunan Mısır'da etkinlik gösteren British Gas, 20 Ekim'de Kıbrıs Hidrokarbon Şirketi (CHC) ile Lefkoşe'de ülkeye doğalgaz iletimi için görüşmelerde bulundu. Adada Afrodit alanı şekilde anılan 12. parselde takribî 140-220 milyar metreküp gaz bulunduğu biliniyor. Türk ve Rum uzmanlar, Kıbrıs gazının Mısır'a satılma ihtimalini AA muhabirine değerlendirdi.

Lefkoşe'deki Oslo Barış Araştırmaları Enstitüsü Kıbrıs Merkezi Uzmanı Ayla Gürel, 'Tüm bildiğimiz şu anda BG’nin Mısır’daki kolunun CHC ile görüşmeler başlattığı. Türkiye, çözüm olmaksızın gaz satışı hamlelerine tek taraflı bulunduğu için karşı çıkıyor. Türkiye'nin bu konu için reaksiyon vermesi beklenebilir. Elbette Mısır'ın gaz gereksinimi mevcut fakat bu görüşme, alanda Rumlar ve Mısır içinde Türkiye'ye karşı dayanışma hamlesi şekilde da görülebilir' dedi.

Gürel, görüşmelerde gazın boru hattı ile ihracı üstünde durulacağını dile getirerek, 'Özelikle ticari anlamda aşırı problem var. Mısır’ın nasıl bir pazar olabileceği da düşünülecek. Uzun bir süreç' dedi.

'Taraflar yolun başında'

Lefkoşe'de bulunan Avrupa Rim Politika ve Yatırım Konseyi Başkanı Gary Lakes de Mısır'ın acil gaz gereksinimi nedeniyle BG ve CHC arasındaki görüşmeyi doğruladı, ancak adada bulunan gazın miktarının net şekilde bilinmediği için nasıl değerlendirileceğinin de belirsiz olduğunu söyledi. 

Farklı tercihler üstünde durulduğunu belirten Lakes, 'Taraflar daha yolun başında. Hükümet LNG terminali seçeneğinden yana. Bazı mahalli uzmanlar, yüzen LNG terminalini tercih ediyor ve bu halde İsrail'in Leviathan sahasıyla birleştirilebileceği de belirtiliyor. Sıkıştırılmış doğalgaza çevrilmesi de masada' diye konuştu.

Lakes, ENİ, TOTAL ve Noble Enerji şirketlerinin 9,10,11 ve 12. parsellerdeki arama çalışmalarının devam ettiğini belirterek, 'ENİ, Mozambik'te bulduğu offshore sektör gibi, adanın açıklarında da keşif yapmayı başarırsa, istikbal parlak olabilir' dedi.

Türkiye'nin adada siyasi çözümden evvela gazın paraya çevrilmesine karşı tutumu hatırlatılan Lakes, şunları aktardı:

 'GKRY, birçok kere adanın çevresindeki hidrokarbon kaynaklardan elde edilecek gelirin, çözüm bulunduktan sonra Türk ve Rum halkı içinde oransal şekilde paylaştırılacağını söyledi. 2020'ye kadar çözüm pek mümkündür değil bunun şeklinde görünüyor. Elbette o vakte kadar Kıbrıs problemi çözülebilir de ancak geçmişe bakarak bunun 40 sene daha süreceğini de düşünebiliriz. Dışişleri Bakanımız bana bizzat 'Rum nedeni ile Türkiye'ye gaz götürecek boru hattı yapılmasına karşı değiliz' dedi, yalnızca siyasi çözüm gerekiyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), uluslararası hukuka oranla tanınmayan bir yurt bulunduğu için, adanın münhasır ekonomik sahasında gaz arama yetkisi vermesi de mümkündür değil, dolayısıyla Türkiye'nin de bu bölgede, bilhassa de güneyde arama yapma, hak iddia etme hakkı yok. Türkiye, iri bir yurt ve Kıbrıs sorununu da çözebilir. Adanın güney nedeni ile bu meselelere böyle bakılıyor.'

BG Group'tan AA'ya yapılan yazılı açıklamada, 'Şirketimiz, Mısır hükümeti ve 3. taraflarla, Mısır'ın gaz arzını artırmak için farklı seçeneklerini değerlendiriyor. Bunun dışında ticari görüşmelerimize ait öteki bir yorum yapmak istemiyoruz' ifadesine yer verildi.