ESKİŞEHİR (AA) - ZEHRA AYDIN - Anadolu Üniversitesi Dil ve Konuşma Bozuklukları Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi'de (DİLKOM) afazili (konuşma bozukluğu) bireylerin, iletişim ve dil becerilerinde, yapılan terapilerle iyileşme sağlanarak, hastaların sosyal yalnızlıktan kurtarılmasına yardımcı olunuyor.

Anadolu Üniversitesi Dil ve Konuşma Bozuklukları Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi (DİLKOM) Müdürü Yrd. Doç. Dr. Bülent Toğram, AA muhabirine yaptığı açıklamada, afazinin genellikle yetişkinlikte ve yaşlılıkta görülen edinilmiş bir dil bozukluğu olduğunu söyledi. 

Afazinin, inme sonrasında beynin dilden sorumlu alanlarının hasara uğramasından kaynaklandığını belirten Toğram, beyinde konuşma merkezinin gördüğü zarar sonucu ifade etme sorunu ya da işittiğini anlamama sorunu oluştuğunu ifade etti. 

Genel olarak afazilerin, akıcı ve tutuk afazi olmak üzere iki şekilde görüldüğünü aktaran Toğram, "Akıcı afazilerde birey akıcı konuşabilir ama konuşmasının içeriği ile ilgili sorunlar olabilir. Bazen boş konuşmalar ortaya çıkabilir, bazen uydurma sözcükler ortaya çıkabilir. Tam olarak anlatmak istediğini aktaramayabilir. Söylenenleri anlamakta ve anlamlandırmakta zorluk yaşamalarına rağmen konuşma üretiminde herhangi bir sıkıntı yoktur. Tutuk afaziler ise konuşma üretimi gerçekten çok zor ve zahmetli bir şekilde gerçekleştirirler ama işittiğini anlamada çok fazla problem olmayabiliyor" diye konuştu. 

-"Ne yazık ki hastalarımız giderek sosyal yalnızlığa maruz kalıyor"

Daha çok yaşlılarda görülen afazinin çocuklarda da görülebileceğini söyleyen Toğram, afaziye yol açan nedenlerde dolayı yaş küçüldükçe afazinin ortaya çıkma ihtimalinin azaldığını kaydetti.

İnme, beyin kanaması sonrası oluşan Afazinin bireyin hayatını olumsuz yönde etkilediğini ve iletişim sorunları yaşamasına neden olduğunu vurgulayan Toğram, şunları söyledi: 

"Kişi normalde ailesine, ekonomik anlamda katkı sağlayan, erkek ise eve ekmek getiren bir kişi iken birden bire bakıma muhtaç hale geliyor. Afazi zihinsel ve bilişsel bir bozukluk olmadığı için kişi içinde bulunduğu durumun farkında oluyor. Afazili bireylerin ailesi veya arkadaşlarıyla yeterince iletişim kuramadığı için görüşmemeye, kendisini sosyal yaşamdan geri çekmeye başlıyor. Ne yazık ki hastalarımız giderek sosyal yalnızlığa maruz kalıyor. Aileler de hastanın ne anlatmak istediğini anlamadıklarında sıkıntı yaşıyorlar. Ailede de iletişim ve ilişkili diğer sorunlardan dolayı psikolojik sorunlar ortaya çıkıyor, zamanla ev içinde çıkan kriz kaosa da dönüşebiliyor." 

-Topluma yeniden entegrasyonunu sağlamaya çalışıyorlar

Dil yetersizliğinden kaynaklanan iletişim kuramama sorununun giderilmesi için iletişim kurmaya devam edilmesi, dil ve konuşma terapistlerinden yardım istenilmesi gerektiğini anlatan Toğram, şöyle devam etti:

"Bizim uyguladığımız terapilerin dışında ailesinin de hastayla ilgilenmesi, konuşmaya devam etmesi ve söylediklerini dinlemesi gerekiyor. Ama ne yazık ki hem hastadan kaynaklanan nedenlerle hem de çevresinin onu yalnızlığa itmesi nedeniyle kişi iletişim kurabileceği birilerini bulamadığı için sosyal yalnızlığa itiliyor. Afazili hastalar genelde evde kalıyor ve televizyon izlemesi sağlanıyor. Televizyon izlemek hastanın iletişimine katkı sağlayabilir ama normal bir sosyal iletişimin yerini tutamayacağı için uygun bir yöntem değil."

Konuşma bozukluğu olan hastaların ulaşabileceği Türkiye'de çok fazla Dil ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı olmadığını dile getiren Toğram, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Hastalarımız Dil ve Konuşma Bozuklukları Uzmanlarına başvurmaları gerektiğini bilmiyorlar veya ihtiyaçları olduğunu düşünmüyorlar. Onun için evde yalnızlığa itilmiş bir şekilde yaşıyorlar. Afazili hastaların iletişim sorunlarının üstesinden gelmek için uzmana başvurmaları ve terapi almaları gerekiyor. İletişim ve dil becerilerinde terapiyle gelişme sağlamak mümkün. Hastalarımızın sosyal yalnızlıktan kurtulmalarını ve topluma yeniden entegrasyonunu sağlamaya çalışıyoruz."