Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam, 'Biz kendi evlatlarımızı Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı bulunan çocuklarımızı diğer ülkelerdeki ailelere evlatlık yahut koruyucu aile şekilde vermediğimiz gibi, diğer memleket yurttaşı bulunan çocukları evlatlık yahut koruyucu aile sistemine dahil etmiyoruz' dedi.

Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nın misafiri bulunan Bakan İslam, Türkiye'ye sığınan Suriyelilerle ilgili Bakanlığın yürüttüğü çalışmalar ile alakalı bilgi verdi.

İslam, Türkiye'ye gelen Suriyelilerin bir kısmının kampta, bir bölümünün yakınlarının birlikte ve bir kısmının ise kendi olanakları ile barındığını belirterek, Suriyelilerin sıkı şekilde yaşadığı 18 kentte bir araştırma yaptıklarını söyledi. Araştırmayı ilk kere 2013'ün Ocak ayında gerçekleştirdiklerini, bu senenin Ocak-Şubat aylarında tekrarladıklarını söyleyen İslam, 18 ıslak üstü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına Suriyeliler ile ilgili algılarını sorduklarını aktardı. 

Ayşenur İslam, sürecin daha sıhhatli yürütülebilmesi ve daha uygun, daha üretken sosyal politikalar oluşturulabilmesi için yaptıkları araştırma ile halkın Suriyeliler hakkındaki bilgi düzeyi, algısı, devletin yaptıklarının ne kadar bilindiğini ve nasıl değerlendirdiğini, beklentilerin neler olduğunu ölçmeye çalıştıklarını dile getirdi.

Araştırma sonuçlarının ilgili tüm halk kuruluş ve kuruluşlarına dağıtıldığını bildiren İslam, bundan sonraki sosyal, ekonomi ve sağlıkla alakalı politikaların araştırmadaki unsurlar da göz önünde bulundurularak düzenlenmesinin faydalı olabildiği konusunda bilgi verildiğini söyledi.

Bakan İslam, şöyle devam etti:

'Araştırmadan şunu anladık, uzun vadeli projeler yapmamız gerekiyor. Yani palyatif tedbirlerle sorunun çözülemeyeceği çok aşırı açık. Türkiye'nin uzun vadeli projeler yapması gerekiyor sebebi ise sorunun ne kadar süreceğini bugünden yarına maalesef kestiremiyoruz. Suriyeli misafirlerin her zaman ve her zaman kayıt altına alınması gerekiyor. Ülkemizde kimlerin yaşamakta olduğunu, hangi alanlarda yaşamakta olduğunu, yaş-cinsiyet gruplarını, kabiliyetlerini, becerilerini ne iş yapabileceklerini, muhtemel potansiyellerini, eğitim durumlarını kesinlikle bilmemiz gerekiyor, onlar ile alakalı bir takım değerlendirmeler yapabilmek için.''

Halkın Suriyeli misafirlerle alakalı en ciddi haber kaynağının matbuat olduğunu belirten İslam, ''Neredeyse bildiklerinin yüzde 60'ını basından öğreniyorlar. Şu vaziyette doğru bilgi aktarımı yapabilmesi için basının çok aşırı iyi bilgilendirilmesi gerekiyor, bizim tarafımızdan bilgilendirilmesi gerekiyor. Bu bilginin de halkımızla paylaşılması gerekiyor. Ayrıca hudut bölgelerindeki şehirlerimizde, daha ziyade Güney ve Doğu Anadolu şehirlerimizde, bir de kocaman metropollerde yavaş yavaş başlamış bulunan düşük ücretli kaçak işçi çalıştırma durumunun da bir an öncelikle denetim altına alınması gerekiyor ve bununla ilgili tedbirler alınması gerekiyor.'

''Kayıt altına alınma ciddiyetle ele alınıyor''

Artık uzun vadeli projeler yapıldığına ve Suriyelilerin kayıt altına alınma konusunun çok aşırı ciddiyetle ele alındığına dikkati çeken İslam, şunları söyledi:

'Türkiye'ye giriş yapmış tüm Suriyelilerin Türkiye Cumhuriyeti devleti sebebi ile bilinebilmesi için mekanizmalar oluşturuyoruz. Basına tertipli bilgi verebilmek açısından ciddi çalışmalar yapıyoruz. Bununla ilgili merkezler oluşturmaya çalışıyoruz, enformasyon merkezleri. Suriyelilerin düşük ücretli kaçak işçi olmaları problemine son verebilecek çalışmalar yapıyoruz, devlet olarak. Demek ki yaptığımız bu çeşit tetkikler işe yarıyor, paydaşlarımızla paylaştığımız süre dikkate alınıyor.'

'Sorumluluk Türk ailesine düşer, Türk erkeklerine düşer'

'Suriyeli hanımların Türk bayları ile ikinci eş şekilde yaptıkları evliliklere' de yer veren İslam, konuya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

'Mevcut durum, Türk insanının misafirperverliğini, bizim o çok aşırı iftihar ettiğimiz Türk misafirperverliğini zedeleyebilecek boyutlara iteliyor bu şeklinde görünüyor. Bütün hayatını ardında bırakarak can havliyle memleketimize sığınan, canını malını namusunu korumak, kurtarmak için, hayatiyetini devam ettirebilmek için memleketimize sığınan kişilere bir karşılık mukabilinde katkı etmek bizim misafirperverliğimize uyacak bir şey değil. İkinci eş, üçüncü eş şekilde alıp karnını doyurmak bir kadının, olmaz, Türk misafirperverliğine hiç müsait bir şey değil. Bu konudaki uyarımı yine ediyorum. Sorumluluk bize düşer. Sorumluluk Türk ailesine düşer, Türk erkeklerine düşer.'

Kamplarda Suriyeli kadınlarla ilgili çalışmalar yürüttüklerini söyleyen İslam, belediyeler ve sivil cemiyet kuruluşları ile de çalışmalar gerçekleştirildiğini belirtti. İslam, şöyle konuştu:

'Suriyeli kadınlarla bilhassa kamplarda, erken evlilikler meselesinde ve çoğul evlilikler meselesinde görüşmeler yapıyoruz. Türk adet, örf ve geleneklerini onlara hatırlatıyoruz, yurdumuzda 18 ıslak altı evliliğin hukuki olmadığını, cezalandırıldığını, bu çeşit evliliklerin yapılmaması gerektiğini, yurdumuzda tek eşliliğin hakim olduğunu, ani bire çok eşle evlenmenin hukuki olmadığını ve bunun da bir takım sosyal sorunlara sebebiyet verebileceği bu şeklinde hukuki bir takım engellerinin de bulunduğunu kendileriyle paylaşıyoruz.'

1 milyon broşür

Bu çerçevede Suriyeli kadınlarla ilgili çalışmalar yürüten bakanlık personeline seminerler verdiklerini, iyi donanımlı, tercihen Kürtçe ve Arapça bilenlerle programı sürdürdüklerini söyleyen İslam, 'Bu konu ile alakalı BM Nüfus Fonu ile ortak çalışıyoruz. AFAD'la ortak çalışıyoruz ve gün geçtikçe çalışmalarımızı yaygınlaştırmaya çaba ediyoruz. Şu anda 1 milyona yakın broşür bastırdık, söylediğim konularla alakalı. Özellikle bayan hakları ile alakalı ve Türkiye'de bayan yaşayışıyla alakalı. Buna konsept nasıl sağlanabilir, meselesinde Suriyeli kadınları eğitebilmek için. Çeşitli dillerde bastırdığımız bu broşürlerin dağıtımını sağlıyoruz ve bununla beraber eğitimlerini de yapıyoruz kadınların' diye konuştu. 

Suriyeli refakatsiz minikler için bakım evi 

Suriyeli çocukların koruyucu aile yanına vermenin olasıdır olmadığını dile getiren İslam, bunun için uluslararası anlaşmalar ve çocukların nüfus kayıtlarına ulaşılması gerektiğini söyledi. 

İslam, 'Biz kendi evlatlarımızı Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı bulunan çocuklarımızı diğer ülkelerdeki ailelere evlatlık yahut koruyucu aile şekilde vermediğimiz bu şeklinde diğer memleket yurttaşı bulunan çocukları evlatlık yahut koruyucu aile sistemine dahil etmiyoruz' dedi.

Suriyeli refakatsiz çocuklarla ilgili ciddi çalışmalar yaptıklarını söyleyen İslam, tüm kolluk güçlerinin ve vatandaşların karşılaştıkları refakatsiz Suriyeli çocukları Bakanlığa getirebileceklerini belirtti. İslam, çocuklarla ilgili tetkik yaptıklarını, aileleri ve yakınları olup olmadığını saptama etmeye çalıştıklarını, bunun neticesinde refakatsiz bulunduğu anlaşılan çocuğu koruma altına aldıklarını söyledi.

Refakatsiz Suriyeli çocukların barındırıldığı yetmişe yakın ev bulunduğunu, bu sayının artabileceğini dile getiren İslam, ayrıca Adana'da 13-18 ıslak refakatsiz minikler için bir kamp bulunduğunu belirtti. İslam, çocukların bu kampta eğitimlerini, psikososyal ve sportif gelişimlerini sağladıklarını, hayata düz şekilde atılabilmeleri için yapılması gereken her şeyi yapmaya çalıştıklarını anlatım etti.

Yeni bir projeye yer veren İslam, şunları kaydetti:

'Suriye asıllı olup Türkiye'ye yerleşen bazı işadamlarımız var, Türk vatandaşlığı alan, iş hayatını burada devam ettiren... Bu vatandaşlarımızın bize müracaatıyla maddi destek tam olarak onlardan gelmek kaydıyla, bize şunu söylediler; 'Türkiyenin fedakarlıklarına şükran borcumuzu bir nebze de olsa ödemesi yapmak istiyoruz. Suriyeli refakatsiz çocukların bakım masraflarını üstlenmek istiyoruz. Bakım evleri kurun ne kadar çok aşırı kurarsanız biz yapabildiğimiz müddetçe sürdürebildiğimiz sürece bakım evlerinin finansmanın da size destek olacağız, sponsorluk yapacağız' dediler. Onlarla sponsorluk anlaşmaları yaptık. Şu anda Gaziantep'te çehre benlik refakatsiz minikler bakım evi kurma aşamasındayız. Çocuk sayısı arttıkça bu evleri artırabilecek gücümüz var. Bu sponsorluk anlaşmaları yapsak da yapmasak da bu evleri kurabilecek ve yönetebilecek gücümüz var. Ama naturel böyle bir duyarlılık da son derece hoşumuza gitti. misal olması bakımından da bunu medyayla paylaşmak istiyorum.