Tohum Yetiştiricileri Alt Birliği (TYAB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler, son dönemde artan girdi fiyatlarının üreticiyi çok zor durumda bıraktığını, hem tarımsal maliyetler hem de gıda fiyatlarındaki spekülatif artışların toplumun her kesimini olumsuz etkilediğini belirtti.

TYAB Başkanı Hacı Ömer Güler yaptığı yazılı açıklamada, "Tarım sektörü, Cumhuriyetimizin kuruluşundan günümüze kadar, ülkemizin ekonomik ve sosyal gelişmesinde çok önemli görevler üstlenmiş ve bu görevini günümüze kadar sürdürmüştür. Tarım, toplumun beslenmesi için stratejik öneme sahiptir. Korona virüs salgını, ülkelerin gıda üretiminde kendine yeterlilik politikalarını daha çok öne çıkarmasına neden olmuştur ve olmaya da devem edecektir. Korona virüs salgınının dünyanın tüm toplumlarında meydana getirdiği öne çıkan üç önemli değişiklik; hareketliliğin azalması/durması, belirsizliğin/istikrarsızlığın artması ve sağlık endişesiyle oluşan yeni tutumlardır. Dolayısıyla korona virüs salgını etkisiyle tarımsal üretim ve gıda tüketimindeki daralmaların diğer sektörlere göre daha az olacağı, ancak fiyatlardaki dalgalanmaların daha fazla olacağı tahmin edilmektedir" ifadelerini kullandı.

TYAB Başkanı Güler, "Gıdaya ulaşmak başta olmak üzere gıda teminini garanti etme çabalarının sosyal koruma programlarının artırılmasını ve etkin uluslararası ticaret politikalarını küresel düzeyde öne çıkardığını vurgulayarak tarımsal girdi fiyatlarında son bir yılda yaşanan artışları resmi verilerle tekrar gündeme getirdi" değerlendirmesinde bulundu.

Fiyatların genel itibariyle zamlandığıyla ilgili de TYAB Başkanı Hacı Ömer Güler, "Tarımsal üretime ilişkin çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürebilirliğin sağlanması için tarım sektörü daha çok desteklenmektedir. Mazot, gübre, ilaç ve tarımsal sulamada kullanılan elektriğin girdi maliyetlerindeki artışların denetlenmesi gerektiğine inanıyoruz. Ayrıca tarımsal sulamada kullanılan elektrik sübvanse edilmeli, dağıtım şirketlerinin inisiyatifine bırakılmamalıdır" dedi.

Güler, "Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2020 yılı kasım ayı tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE) verisini paylaştı. Buna göre, Tarım-GFE, kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 3,23, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 14,40, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,35 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 9,21 artış gösterdi. Bir önceki yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 14,94, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 17,96 artış gösterdi" ifadelerini aktardı.

TYAB Başkanı Güler, teker teker gübre çeşitlerindeki artışı şöyle değerlendirdi:

"Ülkemizde 2017 yılında 6.3 milyon ton, 2019 yılında 6.08 milyon ton gübre kullanılmıştır. Kullanılan gübrelerin 3'te 1'ini, gübre hammaddelerinin yaklaşık yüzde 95'ini ithal ediyoruz, gübre fiyatları da döviz kurlarına bağlı olduğundan ciddi bir girdi kalemidir. 20 Ocak 2020 tarihinde bin 650 TL/ton seviyesindeki ÜRE gübresi, 21 Ocak 2021 itibariyle yüzde 82 artarak bugün 3 bin TL/ton düzeyinde seyrediyor.

Geçen yıl 950 TL/ton civarında olan amonyum sülfat fiyatları ise yüzde 74'lük bir artışla bin 650 TL/ton seviyesine çıktı. DAP gübresinde ise son 1 yılda yüzde 87'lik bir fiyat artışı yaşandı ve bin 850 TL/ton düzeyindeki 3 bin 450 TL'ye/ton kadar yükseldi.

15-15-15 taban gübresinde de önemli fiyat artışları oldu. Geçen yıl 1,700 TL/ton seviyesindeki fiyatlar son 1 yılda yüzde 53 artarak 2,600 TL'ye/ton kadar dayandı. 20-20 taban gübresinde de tablo çok farklı değil. Geçen yılın başlarında bin 580 TL/ton düzeyindeki 20-20 taban gübresinin fiyatı son 1 yılda yüzde 55 artarak 2 bin 450 TL'ye kadar çıktı."

"Tarım ilacı ve gübre üretiminde kullanılan ham maddelerin ithal olması bizim en yumuşak karnımız" diyen Güler, "Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2015 yılında 39 bin ton olan tarım ilacı kullanımı 2018'de 60 bin tona ulaştı. Yani 3 yılda kullanılan zirai ilaç miktarı 21 bin ton arttı. Tabiî bu kayıtlı olan miktardır. Tarım sektöründen uzmanlar, pestisitlerde kaçak kullanımın da çok yaygın olduğunu belirtiyor. Dolayısıyla aslında kullanılan zirai ilaç miktarı 60 bin tondan daha fazla. İlaç yapımında kullanılan etken maddelerin çok büyük bölümü de ithal ediliyor" ifadelerine yer verdi.

"Gıda enflasyonu ile mücadele çiftçiye ucuz girdi sağlamakla olur"

"Türkiye'de tarımsal üretimde maliyeti düşürmek; zirai ilaç, tohum, fide, yem, tarımsal alet ve ekipmanlar ile gübre gibi önemli girdilerin fiyatları piyasada daha yakından izlenerek fiyat artışlarında spekülasyonlara müsaade edilmeden, gerekli müdahaleler yapılmalıdır" diyen TYAB Başkanı Güler, "Gıda enflasyonuyla mücadele konusundaki çözüm önerileri, yıllardır neredeyse tüm sektör paydaşları tarafından ortak akıl çerçevesinde dile getiriliyor. Gıda enflasyonuyla en iyi mücadele çiftçimize ucuz girdi sağlayarak, üretim planlamasıyla daha fazla üretmesi, verimliliğin arttırılması, pazarlama zincirindeki aksayan yönlerin yeniden düzenlenmesi ve fazla ürettiğimiz ürünler için yeni yurt dışı pazarlar bulunmasıyla yapılabilir" ifadelerini kullandı.