Yerli kömürde yeni ihale modeli

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Zafer Benli, yerli kömürde özel sektörün "gözünü yumarak" teklif verebileceği bir ihale modeli geliştirdiklerini belirtti.

2'nci Uluslararası Temiz Kömür Teknolojileri Zirvesi ve Fuarı'nın açılışında konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Zafer Benli, yerli kömürde özel sektörün "gözünü yumarak" girebileceği bir ihale modeli geliştirdiklerini belirtti. Benli, "İlk örnek olarak TTK'ya ait Armutçuk sahasıyla yola çıktık. Her sahanın kendi özelliklerine göre hazırlık dönemine ilişkin süreler konulacak. Bu süre bittikten ve üretime başladıktan yaklaşık 15 ay sonra gelir beklentimiz söz konusu olacak" diye konuştu.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın desteğiyle Kömür Üreticileri Derneği (KÖMÜRDER) tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen Uluslararası Temiz Kömür Teknolojileri Zirvesi ve Fuarı'nda kömüre değer katan kişi, kurum ve şirketler ödüllendirildi. Zirvenin açılışında konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Zafer Benli, Türkiye'nin enerji kaynakları açısından doğalgazda yüzde 97'ler, petrolde ise yüzde 93'ler seviyesinde dışa bağımlı durumda olduğunu söyleyerek, "Bu bağımlılık sadece enerji kaynaklarında değil, aynı zamanda enerji ve madencilik teknolojilerinde de dışa bağımlı durumdayız. Dolayısıyla bu gerçekleş ışığında Bakanımız Berat Albayrak'ın liderliğinde yaklaşık 1 -1,5 yıl önce Milli Enerji ve Madencilik politikası altında enerji politikamızı deklare ettik. Enerji politikamızın en temel ayağını büyük oranda dışa bağımlı olduğumuz alanda yerlileşmeyi ve millileşmeyi odağa koyan bir enerji politikasını tercih ettik" dedi.

Yerli kömürün Milli Enerji ve Maden Politikası'nın odağına yerleştirildiğini dile getiren Benli, "Yerlileşme ve millileşme mücadelesi verilen en temel sektörlerin başında da enerji sektörü geliyor. Bu açıdan baktığımızda kaynak açısından yerlileşmeden bahsettiğimizde kömür tek ve en önemli kaynak olarak karşımıza çıkıyor. Yerin altından yatan yaklaşık 18 milyar tonluk yerli linyit kömürlerimiz elektrik işinin içinde olanlar bilir, anlamlı yegane kaynağımızdır. Bunu da enerji politikamızın odağına yerleştirmiş durumdayız" şeklinde konuştu.

"Çayırhan dahil 2023'e kadar yerli kömürden 5 bin megavata yakın elektrik üretim kapasitesinin devreye gireceğini öngörüyoruz" diyen Benli, "Yerli kömüre dayalı elektrik üretim santrallerinin çektiği sıkıntıları biliyorduk. Oraya ait bir alım garantisi modeli getirildi. Bir rahatlama sağlandı. Kamuya ait sahaların tamamını geliştirmek suretiyle özel sektöre devredilmesi ve ekonomiye kazandırılmasıyla ilgili önemli bir metod geliştirildi. İlk ihale Çayırhan'da denendi ve başarılı olundu. 2023 yılına kadar bizim bu sahalarımızdan yaklaşık 5 bin megavata yakın yerli kömüre dayalı elektrik üretim tesisinin devreye gireceğini öngörüyoruz" ifadelerini kullandı.

"Özel sektör gözünü yumarak teklif verebilir'

Yaklaşık 3 ay önce bir kanun değişikliği yapılarak, kamunun elinde olan, kamu tarafından işletilmeyen sahaların ruhsatlarının da özel sektöre devredilerek ekonomiye kazandırılmasının amaçlandığını vurgulayan Benli, "İlk örnek olarak TTK'ya ait Armutçuk sahasıyla yola çıktık ve bu TTK'nın diğer işletmediği sahalarla devam edecek. Sonra da Türkiye Kömür İşletmeleri'nin bir kısım sahalarının ihaleleri olacak. Sektörün bu ihalelere ilgi duymasını arzu ediyoruz. Özel sektörün hiç korkmadan, gözünü yumarak gelip teklif verebileceği bir metod geliştirdik. Ana hatlarına değinecek olursak; kesinlikle burada amaç kamuya gelir kazandırmak değil, ana amacımız burada üretim ve istihdam olmasıdır. Her sahanın kendi özelliklerine göre hazırlık dönemine ilişkin süreler konulacak. Bu süre bittikten ve üretime başladıktan yaklaşık 15 ay sonra gelir beklentimiz söz konusu olacak. Yatırımcı bütün harcamalarını, yatırımlarını ve 15 ay üretimini de yapsın. Sonraki dönemde artık rahatladıktan sonra kamuya da belli bir oranda gelir veya kömüründen pay versin. Bu şekilde bir yarışma metodumuz var" diye konuştu.

Ödüller

Yatırım Ödülleri: Polyak Eynez, Aksa Enerji, Bereket Enerji

50. Yıl Ödülleri: Akçelik Madencilik, Aydın Linyit, Ercan Şirketler Topluluğu

Çevre Ödülü: Yeniköy - Kemerköy Elektrik Üretim A.Ş.

Sosyal Sorumluluk Ödülleri: TKİ (Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu), CEN-MA (Cengiz Madencilik)

Rehabilitasyon Proje Ödülü: Anadolu Birlik Holding

Proje Ödülü: Garanti Koza Enerji

Onur Ödülü: Prof. Dr. Güven Önal

İstihdam Ödülü: İmbat Madencilik

Teknoloji Ödülü: Kolin - Hidro - Gen