- İnönü Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oksal: "Bu hastalık eğer Malatya'ya girerse kayısı üretiminin tamamen sonu demektir, yani Malatya ekonomisinin çöküşü demektir. Dolayısıyla biz bu hastalığa çok dikkat etmeliyiz"

- "Sertifikalı fide, fidan kullanabiliriz, yaprak bitleriyle mücadele edebiliriz. Dayanıklı çeşit kullanabiliriz. Tüm bu önlemlere rağmen hastalık girdiyse eğer hastalıklı bitkiyi kesip yok etmeliyiz"

MALATYA - İnönü Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Diğdem Oksal, Şarka hastalığının tüm sert çekirdekli meyve ağaçlarında zarara yol açabildiğini belirterek, "Bu hastalık eğer Malatya'ya girerse kayısı üretiminin tamamen sonu demektir, yani Malatya ekonomisinin çöküşü demektir. Dolayısıyla biz bu hastalığa çok dikkat etmeliyiz" dedi.

Oksal, yaptığı açıklamada, Şarka hastalığının başta kayısı olmak üzere erik, şeftali, kiraz, badem gibi tüm sert çekirdekli meyve ağaçlarında önemli zararlara yol açan çok önemli bir virüs hastalığı olduğunu söyledi.

Hastalığın ilk olarak 1918 yılında Bulgaristan'da eriklerde ortaya çıktığını ve daha sonra tüm dünyaya yayıldığını ifade eden Oksal, " Amerika ve Kanada dahil olmak üzere dünyada hemen hemen bütün ülkelerde, sert çekirdekli meyve üretimi yapılan tüm ülkelerde son derece yaygın olarak bulunmaktadır. Ülkemizde ilk olarak 1969 yılında tespit edilmiş ve şu an tüm Türkiye 'de Marmara, Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgesinde mevcuttur. Ülkemizde sadece Şanlıurfa, Malatya ve Elazığ illerinde bulunmamaktadır, varlığı tespit edilmemiştir" diye konuştu.

Şarka virüsünün uzak yerle vejetatif üretim materyaliyle, kısa mesafelere ise yaprak bitleri ve polenlerle taşındığını belirten Oksal, virüs hakkında şu bilgileri verdi:

"Virüsün bilinen 6 ırkı, 2 izolatı var. Değişmekle birlikte genelikle yapraklarda açık yeşil ve sarı halka, lekeler, deformasyon, meyvede deformasyon dediğimiz şekil bozuklukları şeklinde görülmektedir, çekirdekte aynı şekilde görülmektedir. Ayrıca enfekteli ağaçlarda hasattan 2-3 hafta önce meyve döküldüğü görülmektedir. Sadece meyve dökümü şeklinde değil, aynı zamanda elde edilen meyvelerin de kurutmalık, reçellik ve sofralık olarak besin değerini düşürmekte, bu şekilde de zarara neden olmaktadır."

Bulaşması halinde çok hızlı bir şekilde yayılabileceği için hasta bitkilerin mutlaka imha edilmesi gerektiğini belirten Oksal, mücadele yönteminin sadece bu olduğunu dile getirdi. 

Sadece koruyucu önlemler alabileceklerine dikkati çeken Oksal, "Sertifikalı fide, fidan kullanabiliriz, yaprak bitleriyle mücadele edebiliriz. Dayanıklı çeşit kullanabilir ya da tüm bu önlemlere rağmen hastalık yine girdiyse eğer, hastalıklı bitkiyi kesip yok etmeliyiz" dedi.

Şarka hastalığının bazı ülkelerin kayısı üretimine verdiği zararlara değinen Oksal, Türkiye'deki durumun tespiti amacıyla "Ülkesel Şarka Projesi"nin yürütüldüğünü söyledi.

Yrd. Doç. Dr. Oksal, şunları kaydetti:

"Bu hastalık eğer Malatya'ya girerse kayısı üretiminin tamamen sonu demektir, yani Malatya ekonomisinin çöküşü demektir. Dolayısıyla biz bu hastalığa çok dikkat etmeliyiz. Özellikle üreticilerimiz bahçelerini sık sık kontrol etmeli, fide ve fidan üreticilerinin özel olarak dikkat etmesi ve en ufak bir şüphede bu fide ve fidanları imha etmeleri veya en yakın kuruluşa başvurmaları gerekmektedir. Hastalığın girmemesini sağlamak ve yayılmasını önlemek bizim tek kurtuluşumuz."