En Büyük Sorunlarımızdan birisi; O da otopark sorunu
Şu an Orduzu Kireç Ocağı Mahallesinde ikamet etmekteyim. Malatya sınırı ile bizim Mahallemiz Göztepe Mahallesi ile sınırdır. Malatya Merkeze Göztepe dolmuşları bizim mahalleye çalışırlar. Devamlı olmasa da ara sıra Malatya şehir merkezine uğradığımızda şehrimizin en büyük sorunu olarak şahsen ben araba park yeri yani oto park sorununu görürüm. Aslın da benim arabam da yok. Ama arabası olan arkadaşlarla şehir merkezine gittiğimizde bazen Adliyenin oralara, bazen Saray Camimizin oralara, bazen Sivas Caddesinin üst kısımlarına arabalarını park ediyorlar. Bir şey alıp arabaya getirmek insana eziyet oluyor. Aynı zamanda Malatya"mızın mahallelerimizin % 90"nının problemi otopark problemi gelmektedir.
Şöyle bir araştırma yaptım. 3194 Sayılı imar kanununun 37, 44 maddeleri gereği yapılacak bina ve tesislerde otopark yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca 01.07.1993 ve 26.04.2006 tarihlerinde Otopark yönetmeliği yayınlanmıştır. Bu yönetmenliklerde asıl olarak otoparkın yapılan binaların kendi arsasında karşılanması, otopark yerinin binaların kendi arsasında karşılanamaması durumunda inşaat sahiplerinin ödeyeceği otopark ücretlerinin bir bankada toplanarak yapılacak bölgesel otoparklar ile bu ihtiyacın karşılanması kararlaştırılmıştır.
Otopark ücretinin belirlenmesi içinde:
Birim Otopark Arsa Payı; hiçbir şekilde Birim Otopark Yapı Payının yüzde yirmisinden fazla olmamak üzere, imar planında bölge ve genel otopark olarak belirlenen arsaların, Emlak Vergisi Kanunu uyarınca tespit edilen bedelinin planda belirlenen emsal hesabına konu alana bölünerek, birim otopark alanı ile çarpılması sonucu tespit edilen bedeli,
Birim Otopark Yapı Payı; yapı ruhsatının düzenlendiği yıl için, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından yayımlanan Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ"de yer alan otoparka ait birim fiyatlar esas alınarak hesaplanan bedeli,
Birim otopark arsa payı+ Birim otopark yapı payı = Otopark bedelini vermektedir.
Ayrıca yönetmelik ile otopark bedeli alınanlardan ayrıca otopark ücreti alınmaması
Kayda bağlanılmıştır.
Otopark için kanun ve yönetmelik hususları böylece belirlenmiş olmasına rağmen uygulamada birçok noksanlıklar bulunmaktadır.
Belirlenen bu noksanlıklar şunlardır:
1-Belediyeler otopark ücretini almalarına rağmen, topladığı ücret oranında bölgesel otopark yapmamışlardır. Sahi Belediyeler bahsi geçen ücretleri alıyor mu? Alıyorsa bu toplanan paraları otopark yapımına kullanıyor mu?
2- Yapılan otoparklarda ise otopark katılım ücreti aldıkları parsellerden, ücretsiz olarak otoparktan yararlanma hakkını sağlamamışlardır.
3- Otopark olarak yapılan yerlerin birçoğu sonradan işyerlerine dönüştürülmüş. Amacı dışında kullanılmaktadır.
4- Otoparklar kiraya verilmiş, rant tesisi haline dönüştürülmüştür. Buralardan astronomik fiyatlarla ancak yararlanılmaktadır.
5- Merkezi otoparklar iyi işletilmemekte, çoğu bakımsız haldedir.
6-Belediyeler ve kamuya ait yeni yapılan binalarda dahi gereği kadar oto park yeri inşa edilmediğinden, vatandaşlar buralarda otopark problemi yaşamakta otomobilini çevrede bulunan yollara kaldırımlara park etmektedir.
7- Bir kısım kamu binaları ile bilhassa hastanelerde otopark alanı olarak ayrılan alanlardan yararlanırken otopark ücreti alınmakta, otopark alanları rant alanı konumuna dönüştürülmüştür. Vatandaşların bir kısmı da otopark ücreti ödememek için otolarını bu alanların dışında park etmekte, çevrede bulunan yollar otoların park alanına dönüşmektedir.
8- Bazı hastanelerde girişe kontrol noktası konularak, hastasını hastaneye getirip gidenden bile oto giriş ücreti alınmaktadır.
9- Otopark yeri temin etme ve buraları uygun şartlarda vatandaşın hizmetine sunmak bilhassa kamunun görevi olmasına rağmen; bu görev yerine getirilmemekte, özel sektör tarafından da fahiş fiyatlarla yararlanılan otopark alanları oluşturulmaktadır.
10- Ülkemizde otomobil sayısı hızla artmaktadır. Duydunuz mu bazı ülkelerde otomobil alacak şahıstan otopark yeri bulunup, bulunmadığı soruşturulmakta. Otopark yeri bulunmayanların otomobil alma hakkı kısıtlanmaktadır.
11- Her inşaat alanı için mutlaka otopark sorununu çözücü projeler işleme alınmalıdır diye düşünüyorum.
Ülkemizde ise uydu haritasından bazı şehirlerimize baktığımızda, şehrin ticaret ve konut alanında bulunan yolları, kaldırımları otolar tarafından işgal edildiği görülmektedir. Bu durum ilgili kamu kuruluşlarının görevini yerine getirmediğinin, otopark alanı temin etmediğinin açık delilidir.
Oto sayısının hızla artmakta olduğu ülkemizde otopark konusunda acil önlemler alınmalıdır. Kamuya ait binalar ile özel sektöre ait binalarda yeteri kadar otopark yeri bulunması mutlaka sağlanmalı, mevcut otopark alanları ise otopark dışında kullanımına izin verilmemelidir. Geçenlerde hepimiz okumuştur. Doğu Anadolu Bölgesinde en çok arabası bulunan hem de açık ara Malatya şehrimiz. Zannımca 93.000 civarı şehrimizde araba bulunmakta hatta her günde artmakta bu nedenlerden dolayı Sayın Belediye başkanımız bu problemlere el atmalıdır. Belediye öz kaynaklarından mı olur yap işlet devret modeli mi olur.
Bakın Yeni Camimizin önü ne kadar güzel oldu değil mi? Yapanlardan emeği geçenlerden Allah razı olsun. Peki, bir vatandaş olarak bu yeni Camimizin alanının altı 200 araçlık bir oto park olsa idi olmaz mıydı? Bilmiyorum hukuki engeller mi vardı? Ramazan da hatimle teravih namazı kılınıyor diye yüzlerce insan bu camimize geliyor ama arabasın park edecek yeri yok.
Belediyeler otopark alanı temininin kendilerinin asıl görevi olduğunu unutmamalı, bu konuyu gelir getirici rant unsuru olarak görmemelidir. Çünkü belediyelerimizin asli vazifesidir.
Değerli yorumlarınızı katarak daha iyi çözümler üretip bu şehrin bir ferdi olarak belediyemize, Valiliğimize ve ilgili birimlerimize yardımcı olmalıyız diye düşünüyorum. Saygı ve sevgilerimle.
Mehmet Emin YAĞMUR
Orduzu Kireç Ocağı Camii
Camii İmam Hatibi