Bilimsel proje strateji kurulu

Bildiğiniz gibi tıpta uzman olurken, diğer bilimlerde ise yüksek lisans ve doktora yaparken tez hazırlanmaktadır. Tez belli bir bilimsel projenin hazırlanması ve uygulanmasıyla gerçekleşir.
Diğer taraftan akademik yükselme sırasında çok sayıda proje hazırlanır, gerçekleştirilir ve bilimsel makale olarak yayınlanır.
Bilimsel proje hazırlandıktan sonra, gerçekleşmeden önce etik kurulda bu çalışma etik açıdan değerlendirilir. Daha sonra proje, maddi açıdan destekleyici kuruluşların bilimsel kurullarında bilimsel açıdan değerlendirilir.
Projeler maddi açıdan genellikle TUBİTAK, DPT, Üniversite gibi devlet kuruluşlarınca desteklenir. Özel sektör projeyi desteklemez mi peki? Daha az sayıda projeye destek verir. Fakat özel sektörün projeyi desteklemesi için projenin sadece etik ve bilimsel kuruldan geçmesi yeterli değildir. Özel sektör kullanabileceği, işine yarar, para kazanabileceği projeyi destekler. İşte bu nokta konun bamtelidir.
Projeyi maddi olarak destekleyen devlet kuruluşlarının da akıllı olması başka bir deyişle destekleyecekleri projelerin ülkenin ihtiyaçlarına yönelik olmasına bakması gerekir. Bu nasıl gerçekleştirilir? Bu konuda benim önerim Bilimsel proje strateji kurulu yapılanmasıdır. Bu strateji kurulu başlangıçta ülkenin ihtiyacı olan bilimsel açıdan çalışılması gereken konuları tespit eder. Kısa, orta ve uzun vadeli olarak desteklenmesi gereken bilimsel proje konuları belirlenir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta şudur: Maddi açıdan desteklenecek bilimsel projelerin %70"i strateji kurulunun tespit ettiği konularda geri kalan %30"u ise araştırmacının istediği konularda olmasıdır. Bu sayede iki amaçta gerçekleşmiş olur. Nasıl mı? Birincisi bilimsel çalışmaların çoğu ülkenin ihtiyacı olan konularda gerçekleşir. İkincisi ise ülkenin ihtiyacı olmayan fakat orjinal olup dünya bilimine katkıda bulunacak projeler de %30 oranında desteklenip ülkenin duyurulur.
Artık şu kadar proje yapıp bunları uluslararası dergilerde makale olarak yayınladık gibi sadece kişinin akademik yükselmesine hizmet eden çalışmalardan çok ülkenin stratejik hedef ve ihtiyaçlarına uygun konulardaki projelere ihtiyaç vardır.
Kısacası bilimsel projelerin değerlendirilmesinde etik kurul, bilimsel kurul yanında strateji kurulun da olması ülkenin ihtiyaçlarına yönelik projeler hazırlanmasına yol açacaktır.